मास्टर्स गरेका विद्यार्थी देशको ज्ञानमा कमजोर, ‘नेपाल स्टडी’ विषय अनिवार्य गर्ने त्रिविको तयारी
काठमाडौं, असार २० । विश्वविद्यालयबाट मास्टर्स डिग्री गरेका विद्यार्थीमा आफ्नै देशको जानकारीसमेत कमजोर पाइएपछि त्रिभुवन विश्वविद्यालयले ‘नेपाल स्टडी’ विषय अनिवार्य गर्ने तयारी गरेको छ । मानविकी संकायमा मात्र होइन, इन्जिनियरिङ, व्यवस्थापन तथा अन्य प्राविधिक विषयमा समेत अनिवार्य विषयको रूपमा ‘नेपाल स्टडी’ कसरी अध्यापन गराउने भनेर त्रिविको प्राज्ञिक परिषद्मा छलफल सुरु भएको छ । त्रिविका उपकुलपति प्रा.डा. तीर्थ खनियाले नेपाल स्टडी महत्तवपूर्ण विषय रहेको र यसलाई कसरी पढाउने भन्नेमा प्राज्ञिक परिषद्मा छलफल भएको जानकारी दिए ।
नेपाल स्टडीलाई छुट्टै विषय बनाउने वा अन्य विषयभित्रै नेपाल स्टडीका कन्टेन्ट राख्ने भन्ने कुराले आकार नलिएको उनले बताएक छन् । मानविकी तथा सामाजिक शास्त्र संकायका डीन प्रा. डा. चिन्तामणि पोखरेलले नेपाल स्टडी पढाउने विषयमा ‘फ्याकल्टी बोर्ड’बाट निर्णय भइसकेको बताए । डिन पोखरेलका अनुसार फ्याकल्टी बोर्डबाट पास भएर गएको नेपाल स्टडी सबै संकायका विद्यार्थीलाई अनिवार्य अध्यापन गराउन प्राज्ञिक परिषद्मा छलफल भएको हो । ‘अरु संकायमा पनि नेपाल स्टडी पढाउने विषयमा सहमति कायम भएको छ, तर कुन वर्ष वा कुन सेमेस्टरमा पढाउन सकिन्छ भन्ने टुंगो लागेको छैन,’ उनले भने ।
मास्टर्स डिग्री पढेका विद्यार्थीसमेतमा नेपालबारे जानकारी कमजोर रहेको पाइएकाले स्नातक तहमा यो विषय राख्न लागिएको हो । ‘एमए, एमई, एमबिए, एमबिएस गरेका हुन्छन् तर अधिकांशले नेपालको इतिहास, कल्चर जान्दैनन्,’ डिन पोखरेलले भने, ‘नेपालको शासन व्यवस्था र यहाँको वास्तविकताबारे पनि भ्रामक कुरा आइरहेका छन्, त्यस्ता भ्रम चिर्न पनि नेपाल स्टडी पढाउनुपर्ने आवश्यकता छ ।’ त्रिवि मानविकी संकायले नेपाल स्टडीको कोर्स तयार गर्दै छ ।
त्यसमा संस्कृति, इतिहास, साहित्य, कला, राजनीति, भूगोललगायतका विषय समेटिनेछन् । यो विषय कार्यान्वयन गर्न मानविकीमा समस्या नभए पनि टेक्निकल विषयमा अप्ठेरो रहेकाले व्यवस्था मिलाउन समय लागेको उनले बताए । नयाँ पत्रिका TU Nepal