साउन २९ । कोशी ब्यारेजको ढोका खोल्न कुटनीतिक पहल गरेको खबर शनिबार साँझ फैलियो । परराष्ट्रमन्त्री कृष्ण बहादुर महराले पनि भारतसँग कुटनीतिक सम्पर्क गरेको कुरा सार्वजनिक भएको छ । कोशी ब्यारेज नेपाली भूमिमा छ । तर चाबी भारतको हातमा छ । यसकारण भारतले ढोका नखोलेर नेपाल डुबाउँदैछ भनेर पनि टिप्पणी भइरहेको छ ।

खासमा शनिबार कोशीमा पानी २ लाख ८० हजार क्यूसेक थियो । आज आइतबार पानीको सतह घटेर २ लाख ४९ हजार पुगिसकेको सुनसरीका प्रहरी प्रमुख विद्यानन्द माझीले जानकारी दिए । पानी जति सुकै भए पनि कोशी ब्यारेजबाट गाडी चलाउन सकिन्छ । त्यतिमात्रै होइन यो पुल यति धेरै बलियो गरी बनाइएको छ कि भारतले अहिले नै अरु ढोका पनि बन्द गर्यो भने पनि पानीको सहत बढेर पुल माथीबाट पानी बग्छ । तर पुल भत्किदैन ।

तर ढोका थुनेर नेपालतिर पानी धेरै जम्मा गरियो भने ६४ सालमा जस्तै कोशीको तटबन्ध भत्किन सक्छ । त्यस्तो हुँदा नेपालमा त क्षति अवश्यम्भावी हुन्छ, बिहारको त काल नै बनेर कोशी उर्लिन्छ । कोशी ब्यारेजको ढोका भारतले चाहेर पनि बन्द गर्न सक्दैन । अर्का कुरा कोशी ब्यारेज नेपाली भूमिमा भए पनि त्यहाँबाट २–३ सय मिटर दक्षिणबाटै भारत सुरु हुन्छ । अर्थात सीमैमा छ कोशीको पुल ।

राष्ट्रघाती सम्झौता गरेर कोशीको रेगुलेसन भारतलाई दिइयो भनेर अहिले धेरै आलोचना भइरहेको छ । खासमा अहिलेको डुबान कोशी ब्यारेजका कारण भएको होइन । अविरल वर्षाका कारण डुबान भएको हो ।