काठमाडौं ।  अफगानिस्तान सरकारले गएको शनिबार घोषणा गरेको तालिबानसँगको युद्धविराम लगत्तै तालिबानहरूले पनि आइतबार युद्धविराम घोषणा गरे । तर पनि उनीहरूले आइतबार राति सकिएको समयावधि बढाउन भने मानेनन् । सरकारले भने आइतबार राति सकिने अवधि थप तीन दिन बढायो । तालिबानहरू सरकारले जस्तै युद्धविरामको अवधि बढाउन अफगान सरकार र संयुक्त राष्ट्रसंघले आग्रह पनि ग¥यो । उनीहरूले त्यस आग्रह बमोजिम काम भने गरेनन् । त्यस्तै युद्धविराम भङ्ग भएको भनेर कतै विज्ञप्ति वा कुनै सूचना पनि सार्वजनिक गरेनन् । 

 

तर पनि उनीहरूले इदका लागि भन्दै तीनदिने युद्धविरामको घोषणा गरेको घटनालाई पनि अफगानिस्तानमा एक आश्चर्यजनक रुपमा आएको निर्णयको रुपमा लिइएको थियो । त्यसैले पनि अफगानिस्तानका राष्ट्रपति असरफ गनिले टेलिभिजन सम्बोधनमार्फत् तीन दिन युद्धविराम समय बढाउदा उनीहरुबाट पनि कुनै निर्णय आउने अपेक्षा गरिएको थियो । सरकारले यो समय बढाएर मङ्गलबारसम्म पु¥याएको छ र आजका दिनसम्म पनि अफगान नागरिकमा शान्तिको आशा मरेको छैन । बरु यसले आशा जगाएको बताइएको छ । अफगान अधिकारीहरुका अनुसार तालिबानले इदका लागि गरेको यो दुर्लभ युद्धविराम हो । यसअघि उनीहरुले यस पर्वमा कहिल्यै युद्धविराम गरेका थिएनन् । 

 

अफगान सरकारले युद्धविरामको अवधि बढाएकोमा संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुथ्रेसले पनि स्वागत गरेका थिए । साथै उनले तालिबानहरुलाई पनि युद्धविरामको समयावधि बढाउन आग्रह गरेका  थिए । यो परिस्थितिसँगै अफगानिस्तानमा पछिल्लो समयमा आएर शान्तिको आशा जागेको विश्लेषण पनि गर्न थालिएको छ । त्यहाँका राजनीतिक विश्लेषक भन्छन्‘ तालिबानले यसरी इदको नाममा सन् २००१ मा उनीहरुले सशस्त्र विद्रोह सुरु गरेपछि पहिलो पटक युद्धविराम गरेकोले उनीहरुमा शान्तिप्रति झिनो भए पनि सकारात्मक सोच रहेको देखिन्छ ।’

 

राजनीतिक विश्लेषक गुलाम साखी ऐसानीले भने, ‘अबको घटना के कसरी अघि बढ्छ भन्ने बारेमा अहिले नै अनुमान गर्न त गाह्रो छ, तर पनि आगामी दिनका लागि यसले केही नरम अवस्था भने देखाएको छ ।’ अफगानिस्तानको पूर्वी भू–भागमा पनि पहिलो पटक अफगान सरकारी फौज र तालिबान लडाकूहरुले नै एकै स्थानमा इद मनाएका तस्बिरहरु आएका छन् । इदको समयमा देखिएका यी व्यवहारहरुले उनीहरु एक आपसमै पनि पहिलेको तुलनामा केही नजिकिएको रुपमा लिइएको विश्लेषकहरुको भनाई छ । यसले परिस्थिति केही नरम होला कि भन्ने लागेको उनीहरु बताउँछन् । यो पछिल्लो समयमा इदमा दुवै तर्फबाट सामुहिक रुपमा आदानप्रदान गरिएको सद्भाव र अभिव्यक्त विचारहरुले उनीहरुमा यस अघिको तुलनामा थप नजिक ल्याएको पाइएको हो । 

 

राजनीतिक विश्लेषक गुलाम भन्छन्– बाहिर आएका तस्बिर, भिडियो र इद मनाइएका समाचारहरुको आधारमा हेर्दा पनि दुवै पक्ष युद्धबाट थाकेको र आपसमा नजिकिन खोजेको देखिन्छ । त्यसैगरी तालिबान लडाकू र यता सरकारी सुरक्षाकर्मीहरुले पनि युद्धविरामको अवस्था लम्ब्याइदिए हुन्थ्यो भन्ने लागेको उनीहरुको मानसिकता पाइन्छ । तालिबानको पूर्वी प्रान्त नान्गाहारमा इद मनाउन पुगेका बाबा नाम गरेका एकजना तालिबान कमाण्डरले यो युद्धविरामको अवस्था अझै केही समय लम्बाउन सकिएमा यसले हामीलाई पनि राहात मिल्थ्यो भन्छन् । उनले भने‘यदि हाम्रा कमाण्डरहरुले अबदेखि सरकारी सुरक्षा फौजसँग लड्नु पर्दैन भनेर सधैँलाई युद्धविरामको घोषणा गरिदिने हो भने हामीलाई त्यसले झन राम्रो हुनेछ, हामी खुसी नै हुनेछौँ ।’  रासस