काठमाडौं । सरकारले तरकारी र फलफूलमा विषादी अवशेष दु्रत विश्लेषण प्रयोगशाला सञ्चालनमा ल्याएको चार बर्षभन्दा बढी भयो। तर ती प्रयोगशाला प्रभावकारी बन्न सकेका छैनन्।

विषादी मात्रा परीक्षण गर्ने मेसिन र प्रविधि छ तर जनशक्तिको अभाव छ। जसका कारण भारतबाट निर्वाध रुपमा विषादी मिसिएको तरकारी र फलफू आउने गरेका छन्। नेपालकै किसानले उत्पादन गरेका तरकारी र फलफूलमा पनि विषादी परीक्षण हुन सकेको छैन। झापाको बिर्तामोड, सर्लाही, रुपन्देही, वीरगन्ज, नेपालगन्ज र महेन्द्रनगरको गड्डाचौकीमा रहेका प्रयोगशाला देखाउने दाँतमात्र भएका छन्।

बिर्तामोडमा जनशक्ति अभाव

झापाको बिर्तामोडस्थित कृषि बजारमा विषादी अवशेष दु्रत विश्लेषण प्रयोगशाला छ। चार वर्षअघि स्थापना भएको यो प्रयोगशालामा किसान र व्यापारीले तरकारी र फलफूलमा विषादीको मात्रा कति छ भने र जाँच गराउदैनन्। कार्यालयका कर्मचारीलाई शंका लाग्यो भने बजारमा गएर नमुना ल्याएर विषादीको मात्रा जाँच गरिन्छ।

प्रयोगशालाकी प्राविधिक अन्जु आचार्यका अनुसार कर्मचारीले आफैंले गएर जाँच्ने हो। ‘किसान र व्यापारीले ल्याएको जाँच गर्दैनौं। त्यसैले सम्भव भएसम्म बजारमा जान्छौं। तर सबै ठाउँमा नमुना संकलन गर्न सकिएको छैन।’

पूर्वी नाका काँकडभिट्टाभन्दा झन्डै २० किलोमिटर पश्चिम बिर्तामोडमा विषादी मापन केन्द्र भए पनि यसले प्रभावकारी काम गर्न नसकेको उपभोक्ता बताउँछन्। नमुना जाँच नभएका आयातित तरकारी र फलफूल पूर्वका विभिन्न बजारमा निर्वाध बिक्री वितरण हुने गरेका छन्।

एउटै कोठामा प्रयोशाला र कार्यालय छ। साँघुरो कोठामा भए पनि विषादी मापन गर्ने मेसिन छ। कार्यालयलाई जाँच्ने अधिकार पनि छ। तर काम गर्ने कर्मचारी २ जना मात्र छन्। एक संघीय सरकारकी प्राविधिक आचार्य र अर्का स्थानीय सरकारले खटाएका प्राविधिक छन्। पर्याप्त जनशक्ति नभएकाले काम गर्न मुस्किल परेको आचार्यले बताइन्। किसानले निर्यात गर्ने र व्यापारीले आयात गर्ने फलफूल र तरकारीमा अनिवार्य विषादी परीक्षण गर्ने नियम भए काम गर्न सहज हुने उनले बताइन्। यो खबर आजको नागरिक दैनिकबाट लिइएको हो।

तरकारी