खेल्ने कार्डहरूको तासकाे एक प्याकमा ५३ पत्ति हुन्छन्। याे सँग ५७  पत्ति छ। तर हामी केवल जोकर र २० को प्याकमा काम गर्ने छौं। “इस्लामोफोबिया” र अन्य मुद्दामाथि चर्चा गर्नकाे लागि मलेसियामा ५७ मुस्लिम राष्ट्र मध्ये मात्र २० राष्ट्रले इस्लामिक संसारकाे सामना गरेकाे थियाे। याे प्रक्रियामा, तिनीहरूको आन्तरिक प्रतिस्पर्धा र मनमुटाव नराम्ररी तवरले उजागर भयो।

सबैभन्दा खराब कुरा हो यो प्याकको जोकर, जसले पाकिस्तान जुन शिखर सम्मेलनको प्रचार गरेपछि पछि हट्यो।बिग-पैक पाकिस्तानकाे जोकर हाे, जसले शिखर सम्मेलनलाइ बढ़ावा दिए पश्चात पाकिस्तानलाइ फिर्ता लियाे।

पाचाैँ शिखर सम्मेलनकाे बारेमा मलेसियाका महाथिर माेहम्मदले विश्वासमा लिएपछि त्यहाँ क्वालालम्पुरमा कार्यक्रम अायाेजनाकाे लागि याेजना बनि रह्याे। पाकिस्तानका इमरान खानले दुई प्रमुख प्रतिद्वन्द्वी साउदी अरेबिया र इरानको बिचमा मध्यस्थको रूपमा बहस गर्न शुरू गरे। रियादले धम्की दिए, उनी आफ्नो अनुहारमा अण्डाको साथ अन्त्य भयो र शिखर सम्मेलनबाट पुरै तवरले पछि हटे।

उनले सबै खेलाडीहरुलाई हैरान गरे। प्रतिक्रिया बाहिर अाइरहेका छन् - मिडियामाथि अंकुश लगाए पनि पाकिस्तानमा अालाेचकहरूले भनिरहेका छन् की कूटनीति प्रयास "भोली" र 'गैर गम्भीर' छ। उनीमाथि "ट्रम्प जस्तै" अभिनय गरेको, र निर्णय लिनकाे लागि अनुभवी कूटनीतिज्ञहरु परामर्श बिना कूटनीति संचालन गरिएकाे अाराेप लगाइएकाे छ।

उनले खास गरी टर्की र मलेशियामाथि असन्तुष्टि जनाएका थिए। जसले एफएटीएफले आतंकवादलाई आर्थिक सहयोग गर्न नसक्ने पैसालाई कालोसूचीमा राख्ने तयारी गरेकाे थियाे।

टर्की रिसाएकाे थियाे कि राष्ट्रपति एर्दोजेनले सार्वजनिक रूपमा साउदीले दिएको रकम रोक्ने खतरामा पाकिस्तानले कुटपिट गरेको आरोप लगाए। राम्रो उपायका लागि एर्दोजेनले थपे कि विगतमा पनि इस्लामाबादले साउदी र युएईबाट दबाबहरूको सामना गर्नुपर्‍यो। इस्लामाबादस्थित साउदी दूतावासले लज्जित भई यी टिप्पणीहरूलाई “नक्कली समाचार” भने। तर कसैले पनि यसलाई विश्वास गर्दैनन्।

टर्कीकाे दैनिक सबाका अनुसार, एर्दोगनले भने: “दुर्भाग्यवश, हामी यो देख्छौं कि साउदी अरेबियाले पाकिस्तानलाई दबाब दिन्छ। अब त्यहाँ केन्द्रीय बैंकको सम्बन्धमा देशले पाकिस्तानलाई दिने प्रतिज्ञाहरू छन्। यद्यपि त्यसभन्दा बढी, साउदी अरेबियामा ४ मिलियन पाकिस्तानी काम गरिरहेका छन् । उनीहरूले पाकिस्तानीलाई फिर्ता पठाउँछन् र बंगलादेशीहरूलाई पुनः रोजगार दिन भन्दै धम्की दिन्छन्।

आलोचकहरूले भने कि रियाद र तेहरानसँग इस्लामाबादको कुनै वास्तविक कुरा छैन। खानले आफूलाई मध्यस्थको रूपमा मान्यता दिनु हुँदैन। वास्तवमा, पछिल्लो समयकाे तनाव पाकिस्तानको स्वतन्त्रता र तटस्थताको बारेमा प्रश्न खडा गर्छ, क्षमताको साथ छोड्छ।  उनीहरूले औंल्याए कि पाकिस्तानको राजनैतिक अस्थिरता र आर्थिक असुरक्षाका कारण गत बर्षहरूमा गम्भीर रूपमा खस्किएको थियाे। यो ती राष्ट्रहरूको ग्राहक राज्य हो जुन यो बराबर कुरा गर्न खोज्छ।

खान र उनका अर्का प्रतिद्वन्द्वी, बाहिरिएका प्रधान नवाज शरीफ बीचको तुलना भइरहेकाे छ जुन पछिल्लो कुराको लागि अयोग्य छ। शरीफले साउदी राजपरिवारसँग यस्तो निकटताको आनन्द उठाए कि मुशर्रफले उनलाई परास्त गरेपछि नौ वर्षसम्म उनलाई सेवा सत्कार गरे। यद्यपि, शरीफले यमनमा पाकिस्तानको लागि सेना पठाउन साउदी दबाबहरूको सामना गर्न सके।

दोस्रो, यदि खानले लामो समयदेखि उपेक्षित रहेका मलेसिया र दक्षिणपूर्व एशियाली मुस्लिम राष्ट्रहरूसँगको सम्बन्धलाई बढावा दिन कोशिस गरिरहेका थिए भने उनले उचित गृहकार्य गर्नु पर्ने थियो।

मुस्लिम र खाडी राष्ट्रहरू बीचको मत भिन्नता अब उजागर भएकाे छ। केएल शिखर सम्मेलनका लागि साउदीको आपत्ति यो थियो कि त्यसले ओआईसीले हावी रहेको कुरालाई कमजोर पार्न खोजेकाे थियाे। वास्तवमा साउदी राजाले यो कुरा पुष्टि गरे जब महाथिरले उनलाई फोन गरे। त्यो ओआईसी कुनै कुरा गर्ने पसल भन्दा राम्रोसँग चिनिन्छ।

साउदी अरेबिया र अन्य खाडी देशहरूले टर्की, इरान र कतारको उदीयमान गठबन्धनलाई उनीहरूको हितको लागि हानिकारक मान्छन्। यी तीन देशका नेताहरूको उपस्थिति शिखर सम्मेलनको लागि साउदी विपक्षीको मुख्य कारण थियो।

त्यसो भए, रियाद इरानसँग प्रतिस्पर्धा गर्दैछ, तर टर्कीसँग पनि। इजिप्ट चतुर्भुज साउदी शिविरमा छ, जसरी युएई छ। कतारले साउदी / युएईको गठबन्धनबाट बेइमानी गरिसकेकाे छ। र टर्की र इरानकाे नजिक छ। त्यस्तै यमन, सिरिया, लेबनान, इराक र गाजामा हमास इरानको नजिक छ। टर्कीले सिरियामा इरानी दृष्टिकोणको साथ समस्या छ, जुन यसलाई आफ्नो विदेश मान्दछ।उही कुर्दिश प्रश्नमाथि इरान, इराक, सिरिया र टर्कीले हितका लागि अभिसरण गरेकाे छ। तस्विरलाई जटिल बनाउन इराक र लेबनानको सामूहिक विरोध प्रदर्शन भ्रष्टाचारका साथै इरानसँगको गहिरो सम्बन्ध दुवैको कारण वर्तमान शासकहरूबाट मुक्त हुन चाहन्छ। इरान आफैंमा आन्तरिक विद्रोहको सामना गरिरहेको छ।