चिनियाँ समाजमा आर्थिक संकटका कारण मुठभेडको संभावना
काठमाडाैँ – चीनले विश्वव्यापी आर्थिक शक्तिको रूपमा उदाउँन कदम चालेको छ र यस प्रक्रियामा घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका केही मुद्दाहरूको सामना गरिरहेको छ।
चीनको आर्थिक मोर्चामा भएको प्रगतिलाई विश्वव्यापी रूपमा हालका दशकहरूमा अभूतपूर्व रूपमा सराहना गरिएको छ, साथसाथै यस मुलुकले अन्तर्राष्ट्रिय शहरी निर्माण संस्थानको कूटनीतिक र सुरक्षा चुनौतीहरूको अलावा स्थानीय रूपमा केही आर्थिक र सामाजिक समस्याहरूको सामना गरिरहेको छ। वर्तमान चिनियाँ समाजमा निम्न मुद्दाहरूको छलफल भएको छ।
क) सम्पत्तीको अभाव
ख) घरहरूकाे विध्वंस
ग) औषधि र उपचारको कम गुणस्तर
घ) श्रमिकहरूको खाना र औषधि सुरक्षाको अधिकार उल्लंघन
ङ) जनताको सरकारमाथि अविश्वास
प्रतिवेदनले अगाडि भन्छ कि निम्न नौ पक्षले सामाजिक अशान्तिको सम्भावना देखाउँदछ।
१) भूमि लिनेसँग सम्बन्धित द्वन्द्व
२) जनसंख्या जबरजस्ती पुनर्वास
३) चल र अचल सम्पत्तीका मुद्दाहरू
४) पुनर्गठन
५) चिकित्सा सम्बन्ध
६) औद्योगिक सम्बन्ध
७) वातावरणीय प्रदूषण
८) बैंक ऋणका मुद्दाहरू
९) स्थानीय बासिन्दा र देशमा अाएका आगन्तुकहरू बीचको विरोधाभास
यही समयमा मानिसहरूकाे सरकार र चिनियाँ समाजमा एक अर्कामाथि विश्वास कम हुनुलाइ 'लुकाइएकाे कारक' भनिएकाे छ। जसले सामाजिक अशान्ति निम्त्याउन सक्छ। मञ्चमा आफ्नो भाषणमा इन्स्टिच्यूटका डाइरेक्टर लियान्युमिनले जोड दिदै भने कि चिनियाँको छिटो विकासले मानिसहरुकाे लागि धेरै किसिमको जोखिम लुकेको रहेको छ। उनले सम्भावित जोखिम हुने व्यक्त पछिकाे निम्नलिखित पाँच महत्वपूर्ण पक्षहरूमा चर्चा गरे।
१) धनी र गरिबबीच फराकिलो खाडल। चीनमा जिनिकोफिसिन्ट (देश भित्र आउने वितरणको सूचक) ०.५ नाघ्यो (१ को अधिकतम मानको अर्थ सबै आम्दानी एक व्यक्तिको हातमा केन्द्रित हुन्छ) र सामाजिक धैर्यताको सीमा नजिक पुगेको ।
२) चिनियाँ समाजमा गहिरो विरोधाभास तीक्ष्ण हुँदै गएको छ र हरेक दिन सतहमा आउँदैछ। पहिलो तीन समस्यामा मुद्रास्फीति, सामाजिक असमानता र भ्रष्टाचार सामेल थियो।
३) सार्वजनिक आदेशको क्षेत्रमा गम्भीर समस्याहरू एक महत्वपूर्ण स्तर हो। हरेक दिन, लोकप्रिय दंगाको संख्या बढ्दै छ।
४) समाजमा धनी र कर्मचारी वर्गको निरन्तर बढ्दो घृणा।
५) सार्वजनिक सुरक्षाको क्षेत्रमा गम्भीर समस्याहरु।
लियान्युमिनले यो पनि औंल्याए कि यी सबै कारकहरू निश्चित डिग्रीमा पुग्दा सामाजिक अशान्ति निम्त्याउन सक्छ र समस्याको दायरा फराकिलो हुन सक्छ। माथिकाले प्रमाणित गर्दछ कि तत्काल प्रतिक्रियाले राज्य सरकारको गठन गर्दछ। अन्यथा ठूलो ब्रेकडाउनबाट बच्न गाह्रो हुनेछ।