पीपुल्स लिबरेशन आर्मी एयर फोर्सले बाशी च्यानल नजिक एक लामो दूरीको सैन्य ड्रिल सञ्चालन गरेको छ । जुन स्थान फिलिपिन्स र ताइवान टापु अर्चिड बीच दक्षिण चीन सागरलाई पश्चिमी प्रशान्त महासागरसँग जोड्ने जलमार्ग हो ।  यस विषयमा पत्रकार आरती टिकू सिंह लेख्छन....

एजेन्सी–विश्व कोरोनाको महामारीमा फसेको बेला चीनको सी जिपिंककको  शासकले जोसिलो ईण्डो–प्रशान्त क्षेत्रमा आफ्नो महत्वाकांक्षी सैनिय प्रतिरक्षा अभ्यास गरिरहेको छ ।
यसबाहेक, बेजिङमा पनि कोभिड–१९ माहामारीको मुल केन्द्र वुहानमा पनि सैनिकहरुले  अभ्यासको बखत समस्या भईरहेको छ । 
गत महिना, एक पीपुल्स लिबरेशन आर्मी एयर फोर्सको विमान रातको समयमा समुद्री किनारमा उडान गरियो, ताइवान सामुद्र पार गर्दै, ताइवानबाट एफ –१६ लडाकु जेटको प्रतिक्रियालाई उक्सायो । यद्यपि ताइवानको नजिक उत्तेजक सेना र नौसैनिकको अध्यासहरु  पीएलएको लागि नयाँ होइन । तर यो पहिलो पटक हो जब रातको समयमा यसको विमानहरूले स्ट्रेट पार गरे ।

चीनिया सेनाहरुले १ अप्रिलमाले ताइवानको नजिक ३६ घण्टा लडाई उन्मुख अभ्यास गरेको छ ।

उही दिन दुई पीएलए नौसेना वायुसेना समुद्री स्ट्राइक बमवर्षक र एउटा इलेक्ट्रोनिक युद्ध र निगरानी विमान पूर्वी चीन सागरमा दुई जापानी टापुहरू बीचको अन्तर्रा्ष्ट्रिय एयरस्पेसबाट उडे । तुरुन्त प्रतिक्रियामा, जापान एयर सेल्फ–डिफेंस फोर्सले आफ्नो लड़ाकू विमानहरू उड़ायो ।

दुई दिन पछि, चिनियाँ नौसेनाको युद्धपोतले एउटा  भियतनामी  माछा मार्ने बोटमाथि आक्रमण गरेको डुवायो । 

पीएलएएएफले बमवर्षा गर्ने यन्त्र ,  हवाईजन्य प्रारम्भिक चेतावनी यन्त्र ,नियन्त्रण विमान, इलेक्ट्रोनिक युद्ध गर्ने मेसिन, निगरानी विमान र फाइटर जेटहरू सहित , फिलिपिन्स र आर्किडलाई जोड्ने अर्चिडको ताइवानी टापु बीचको रणनीतिक जलमार्ग बाशी चैनलको माध्यमबाट पार गर्ने एक लामो दूरीको सैन्य अध्यास गरिएको थियो ड्रिल पनि गरेको थिया । पश्चिमी प्रशान्त महासागरको साथ दक्षिण चीन सागरमा त्यो अभ्यास। भएको अन्तराष्ट्रय संचारमध्यमहरुले जनाएको छ ।

मार्चको पहिलो हप्तामा  चिनियाँ सेनाले तिब्बतमा उच्च स्तरका फाईरिग अभ्यासहरु गरेको थियो । 

यस वर्षको जनवरीमा, विजिंग र इस्लामाबादले आफ्नो नौसेना अभ्यास ’सी गार्डियन २०२०’ चरण र्गयो, जसका छविहरू उपग्रहमा समातिएका थिए र खुला स्रोत खुफिया ट्र्यािकंग ह्यान्डल डी–अटिसले ट्विटरमा पोस्ट गरेका थिए । उनले उक्त छविले चीन –पाकिस्तान एकता र यसको विकृत सैनिक अन्तरक्रियाशीलतालाई पश्चिममा अरब सागरमा प्रतिध्वनित गरेको छ,” उनले ट्वीट गरे ।

यी समुद्री संरक्षक “आतंकवाद विरोधी“ अभ्यासहरू कराचीको नजिक चीन र पाकिस्तान बीचको सबैभन्दा ठूलो थियो । चिनियाँ सैन्य साहित्यले कराचीलाई पीएलए नौसेना आधार र ग्वादरलाई पीएलए नौसेना रसद केन्द्रको रूपमा वर्णन गरिएको छ ।

भारतका चीन विज्ञ जयदेव रानाडे भन्छन कि कोरोनाभाइरस महामारीको बीचमा भएका सबै गतिविधिहरू “जापान, भियतनाम, ताइवान र भारत र अमेरिकालाई स्पष्ट रूपमा अभिव्यक्तदिनु पर्ने थियो ।  चीनले भारतको प्रभुत्वशाली शक्ति बन्न सक्ने क्षमता र अभिप्राय कायम खाख्न मद्दत पुर्यायो ।  
संयोगवश, शुक्रवार, संयुक्त राज्यको सैन्य टोली विमान र चिनियाँ युद्ध विमानहरू दक्षिण पश्चिममा निरीक्षण गरिएको थियो ताइवानको दक्षिणी एयरस्पेसको नजिक उडान रिपोर्ट गरिएको थियो । एक अमेरिकी आरसी–१३५ यू काम्बैट सेन्ट मिलिट्री एयर मूवमेंट ट्रैकर, एयरक्राफ्ट स्पाट्सले शुक्रवार विहान  ट्विटरमा  पोस्ट गर्दै भन्यो कि , दक्षिण चीन सागरमा हिडिरहेको थिाये ।