महामारीको पोस्टमोर्टम : चीन र डब्लूएचओ जिम्मेवार भएको निष्कर्ष
नयाँ दिल्ली । चीनबाट सुरु भएको कोरोना प्रकोपले विश्वव्यापी महामारीको रुप लिएपछि यसको उत्पत्तिबारे अध्ययन गर्ने एक स्वतन्त्र अनुसन्धान टोलीले चीन र विश्व स्वास्थ्य संगठनको चर्को आलोचना गरेको छ ।
कोरोना प्रकोपलाई राम्रोसँग नियन्त्रण गर्न नसकेको भन्दै स्वतन्त्र अनुसन्धान टोलीले चीन र विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) को आलोचना गरेका छन् । कोरोना भाइरसको प्रकोपको सुरुका दिनमा महत्वपूर्ण संकेतलाई बेवास्ता गरेको भन्दै स्वतन्त्र अनुसन्धान टोलीले चीन र डब्लूएचओको आलोचना गरेको हो ।
न्यूजील्याण्डका पूर्व प्रधानमन्त्री हेलेन क्लार्क र लाइबेरियाका पूर्व राष्ट्रपति एलेन जोनसन सिरलेफको नेतृत्वमा रहेको यस स्वतन्त्र टोलीले सोमबार एक अन्तरिम रिपोर्ट जारी गरेको हो ।
जसमा चीनले प्रकोप नियन्त्रण गर्न नसकेका असफलताको केही बुँदाहरुबारे छलफल गरिएको थियो । यस प्रकोपलाई रोक्न चीनले पर्याप्त प्रयास नगरेको, डब्ल्यूएचओले जनवरीको अन्त्यसम्म पनि ध्यान नदिएको र धैरै मुलुकहरुले कोरोना महामारी फैलिएको भन्ने कुरालाई बेवास्ता गरेको विषय उक्त रिपोर्टमा उल्लेख गरिएको छ ।
चीनले गरेका गल्ती र हानीकारक लापरबाहीहरुलाई पनि डब्लूएचओले ढाकछोप गरेको पाइएको छ । चीनमा भाइरस एक मानिसदेखि अर्को मानिससम्म भाइर तीव्र रुपमा फैलिरहेको भए पनि चीनले यस तथ्यलाई ढाकछोप गरेको थियो ।
जनवरी १०, २०२० मा यसका वैज्ञानिकहरूले कोरोना भाइरसको आनुवंशिक कोड जारी गरे पनि चीनले भाइरसहरूबीच फैलिएको भन्ने कुरालाई भने रोक लगाएको छ । डब्ल्यूएचओले जनवरी १४ मा पोस्ट गरेको ट्विटमा यस अपराधलाई वास्तवमै सम्झना गराएको र संयुक्त राष्ट्र संघको एजेन्सीले चीनको मूल्यांकनलाई स्थगित गरेको र भाइरसले ठूलो क्षति पुर्याएको छ ।
वैज्ञानिकहरूले दिएको चेतावनीको बावजुद संसारले महामारीको प्रकोप कसरी देखायो भन्नेबारे विस्तृत रूपमा हेर्नु आवश्यक छ ।