अहिलेको अवस्थामा संघियता र धर्म निरपेक्षताको विकल्पमा हिन्दु राज्य र एकात्मक राज्य व्यवस्थाको माग गर्नु मुलुकलाई फेरी पछाडि फर्काउनु भएको सामाजिक विश्लेषक तथा प्राध्यापक माधव ज्ञवाली बताउँछन् । विश्वव्यापी रुपमा समाज परिवर्तन भएर धेरै अगाडि बढिसकेकाले अहिले नेपालमा एकात्मक व्यवस्था र धर्म सापेक्षताको माग गर्नु लज्जास्पद भएको ज्ञवाली बताउँछन् । कम्युनिष्टहरुले धर्मलाई अफिम जस्तै मान्ने भएकाले नेपालमा केहि कम्युनिष्ट पार्टीका नेताले धर्म सापेक्षताको माग गर्नु लाज मर्दाे कुरा भएको उनको भनाइ छ । 

विवेकशिल साँझा पार्टीका अध्यक्ष रविन्द्र मिश्रले नेपालमा संघियता र धर्म निरपेक्षताको सवालमा जनमत संग्रह गरौँ भन्दा मिश्र को हुन् र किन यस्तो माग गरिरहेकाछन् भनेर थाहा पाउनु पर्ने ज्ञवालीको भनाइ छ । रविन्द्र मिश्रमा अझैपनि स्पष्ट राजनितिक दृष्टिकोण नभएकाले उनले धर्म निरपेक्षता र संघियताको बारेमा जनमत संग्रह गरौँ भनेर भनेको उनि बताउँछन् ।

उनले भने, रबिन्द्र मिश्रका बुवा मनोजबाबु मिश्र पञ्चायतकालमा दरबारसँग एकदम नजिकका मान्छे हुन् । पेशाले कलाकार रहेका मनोजबाबुले संकटकालमा पनि खुलेरै राजतन्त्रको वकालत गरिरहे । रविन्द्र मिश्रको पत्रकारिता न्युट्रल हो कि जस्तो लाग्थ्यो । तर जब मिश्र पत्रकारिता छोडेर राजनितिमा आए उनले स्पष्ट अडान लिन सकेनन् । उनको मनोविज्ञान परिवर्तन भैइरह्यो । सुरुमा मध्यम र उच्च आर्थिक स्रोत भएका व्यक्तिहरुलाई लक्षित गरेर मिश्रले राजनिति गरेको दखिन्छ घने । बिचको समयमा भारतको आम आद्मी पार्टीलाई आर्दश मानेको जस्तो देखिन्छ ।

मिश्र देश दौडाहमा गएपछि त्यो नभएर नेपालमा हिन्दु धर्म र संघियता नरुचाईएको देखपछि यसैले नै माथि उठाउँछ भनेर बुझेको देखिन्छ । तर अहिलेको समयमा लोकतन्त्रको मुल्य मान्यता नमान्ने कुरा त हुँदैन । धर्म निरपेक्षता लोकतन्त्रको न्यनतम मुल्यमान्यता हो भन्ने कुरा विर्सन हुँदैन । मिश्रमा अझै राजनितिक विषयमा अस्पटता छ । 

कम्युनिष्ट पार्टीमा प्रगतिशिलता हुनु पर्ने हो । अहिलेको आवश्यकता केन्द्रिकृत शासन प्रणाली होइन । धर्मलाई मानेर अगाडी बढेको देश कुनै पनि देश छैन । धर्म निरपेक्षतालाई सर्मथन गर्नुभनेको लोकतन्त्रलाई नमान्नु हो । किनभने धर्म निरपेक्षता लोकतन्त्रभित्रको एउटा सिद्धान्त हो ।

रविन्द्र मिश्र प्राध्यापक माधव ज्ञवाली संघियता र धर्म निरपेक्षता