विद्यालय भवन निर्माणमा चरम लापरबाही, प्रधानाध्यापकको बदनियतले ४ कोठे भवन अलपत्र पर्दै
बझाङको छविस पाथिभेरा ०७ स्थित मजखोरी माविको ४ कोठे भवन निर्माणाधिन अवस्था मै अलपत्र पर्ने आकलन गरिएको छ । गत आर्थिक वर्ष सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको सामाजिक विकास मन्त्रालयबाट ४२ लाख रकम विनियोजन भैइ निर्माणाधिन अवस्थामा रहेको विद्यालय भवन आर्थिक वर्ष समापन हुनै लाग्दा समेत निर्माण सम्पन्न नहुँदा अलपत्र पर्ने देखिएको छ ।
विद्यालय निर्माण सम्पन्न गरेको प्रतिवेदन असार २२ गते सम्म सामाजिक विकास मन्त्रालय अन्तर्गतको योजना अनुगमन कार्यालय बझाङमा पेश गर्नु पर्नेमा अझै २० प्रतिशत काम गर्नै बाँकी रहेको बताईएको छ । प्रतिवेदन पेश गर्न समय २ दिन मात्रै बाँकी रहेको छ । निर्माण सम्पन्न नहुँदा विद्यालय भवनको लागि विनियोजन भएको बजेट फिर्ता जाने भएको छ । रकम फिर्ता जाने भएपछि विद्यालयका फर्निचर, झ्याल, ढोका र पलास्तर हुने अवस्था छैन ।
विद्यालयको चार कोठे भवनका लागि प्रदेश सरकार अन्तर्गत सामाजिक विकास मन्त्रालयले ४२ लाख बजेट विनियोजन गरेको थियो । भवन निर्माण सम्पन्न नभएपछि सामाजिक विकास मन्त्रालय अन्तर्गतको योजना अनुगमन कार्यालय बझाङले पुरा रकम भुक्तानी गर्न नसकिने जानकारी दिएको छ । कार्यालयका प्रमुख बिर बहादुर धामीका अनुसार भवनको प्रगती विवरण अनुसार मुल्याकंन गरेर भुक्तानी गरिने छ । उनि भन्छन्, ‘असार २२ गतेसम्म जति काम हुन्छ सोही अनुसारको मुल्याकंन गरेर भुक्तानी दिन्छौँ । बाँकी रकम सरकारको कोषमै फिर्ता जान्छ ।’
प्रधानाध्यापक र विद्यालय व्यवस्थापन समितिले भवन निर्माणमा दतारुकता नदेखाएकाले भवन अलपत्र पर्न लागेको अनुगमन कार्यालय प्रमुख धामीले स्विकार गरे । उनि भन्छन्, ‘भवन निर्माणका लागि सम्झौता गर्न पनि धेरै पटक ताकेता गर्नु पर्याे । निकै ढिला गरेर निर्माणका लागि सम्झौता भयो । साथै विद्यालय भवन निर्माण कार्यबीचमा अवरुद्ध पनि भएकाले यो अवस्था सिर्जना भएको हो ।’
स्थानियले भवन निर्माण गर्न ठेक्का कसलाई दिने भन्नेबारेमा विवाद भएकाले सम्झौता गर्न ढिलासुस्ती भएको बताएकाछन् । प्रधानाध्यापक बोहरा र विद्यालय व्यवस्थापन समितिले मिलेमतोमा चाहेको मान्छेलाई ठेक्का दिन खोजेपछि विवादहुँदा सम्झौता समयमै नभएको स्थानियको भनाई छ । ‘प्रधानाध्यापक र विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्षको योजना आफ्नो नजिकको मान्छेलाई ठेक्का दिएर रकम कुम्ल्याउने थियो । त्यहि रणनिति अनुसार वातावरण मिलाउन प्रधानाध्यापक लागि परे अन्तमा तिनैले रोजेको मान्छेलाई ठेक्का परेपछि सम्झौता भएको हो । प्रधानाध्यापकको बदनियतपुर्ण नियतले अहिले भवन अलपत्र पारेरै छोडे ।’ एकजना स्थानियले नाम नखुलाउने शर्तमा भने ।
भवन निर्माणमा संलग्न कामदारलाई ज्याला नदिएपछि काम बन्द भएकाले पनि भवन निर्माण सम्पन्न नभएको वडाध्यक्ष पदम मण्डेल बताउँछन् । उनि भन्छन्, ‘प्रधानाध्यापक र समितिले पहिलो किस्ताको बजेट झिकेर ल्याइसक्दा पनि कामदारलाई दिएनन् । अनि कामदारले काम गर्न नमानेपछि भवन निर्माण कार्य पनि बन्द भयो ।’
यता अनुगमन कार्यालयका प्रमुख बिर बहादुर धामीले समय अभावका कारण अब अनुगमनमा जान नसकिने प्रतिक्रिया दिएकाछन् । नेपाल आजसँग कुरा गर्दै उनले भने, 'हामी अन्तिम पटक जेठ ३१ गते अनुगमनमा गएका थियौँ । अब जान समय पनि छैन । वडाको सिफारिस र विद्यालयले पेश गरेको फोटोको आधारमा भुक्तानी दिने हो । फोटोमा जति काम भएको देखिन्छ त्यति नै अनुसार भुक्तानी दिन्छौँ ।’
विद्यालयको भवन निर्माण सम्पन्न नहुँदै सिफारिस माग्दा नदिएपछि वडाध्यक्षमाथि आक्रमण समेत भएकोछ । विद्यालयको भवन निर्माण गर्ने ठेक्का पाएका स्थानिय ठेकेदार गोग्ने बोहराले वडाध्यक्ष पदम मण्डेलमाथि हातपात गरेकाछन् । शनिबार वडानं ७ कै मजखोरीमा वडाध्यक्ष मण्डेलमाथि बोहरा जाई लागेको हुन् । आक्रमण गर्ने व्यक्ति स्थानिय टोल स्तरका ठेकेदार हुन् ।
विद्यालयको ४ कोठे भवन निर्माण सम्पन्न नहुँदै सम्पन्न भएको सिफारिस माग गरेपछि वडाध्यक्ष मण्डेलले सिफारिस दिएनन । सिफारिस नदिएको भन्दै ठेकेदार बोहरा वडाध्यक्ष मण्डेलमाथि जाई लागे । विद्यालय भवन निर्माणको करिब २० प्रतिशत काम बाँकी नै रहँदा काम सम्पन्न भएको भन्दै सिफारिस मागेपछि नदिएको वडाध्यक्ष मण्डेल बताउँछन् । मण्डेलका अनुसार विद्यालयको फर्निचर, झ्याल्, ढोका, पलास्टर, छत आदि निर्माण गर्न बाँकी नै छ । तर ठेकेदारले अधुरै काम छोडेर ठेक्का सम्पन्न भएको भन्दै सिफारिस माग गरेका थिए ।
यता भवन निर्माणको काम सम्पन्न हुन बाँकी नै रहेको बेला विद्यालयका प्रधानाध्यापक जनक बोहराले भने भवन निर्माण सम्पन्न भएको भन्दै सिफारिस दिन वडाध्यक्ष मण्डेललाई पत्र काटेकाछन् । वडाध्यक्ष मण्डेल भन्छन्, ‘भवन निर्माणको महत्वपुर्ण काम अझै बाँकी नै छ । काम अधुरो नै राखेर पुरा भुक्तानी लिँदै विद्यालय भवन अलपत्र पार्ने नियत दखेको हुनाले मैले सिफारिस दिएन । त्यसै बेला म माथि आक्रमण भयो ।’
प्रधानाध्यापकको योजनामा आक्रमण गरियोः वडाध्यक्ष
वडाध्यक्ष मण्डेलले आफुमाथि आक्रमण गर्न लगाउने योजना प्रधानाध्यापक बोहराको भएको बताएकाछन् । शनिबार विहान प्रधानाध्यापक बोहरा आफै सिफारिस माग गर्न आएको तर आफुले निर्माण सम्पन्न नहुँदै नदिने भनेपछि उनले ठेकेदार बोहरा परिचालन गरि आक्रमण गर्न लगाएको बताए ।
प्रधानाध्यापक बोहरा यसअघि विद्यालयको शौचालय निर्माणको विषयमा पनि विवादित बनेका थिए । २२ लाख लागत रकम रहेको शौचालय १८ लाखको भनेका बोहराको सामाजिक सञ्जालमा चर्काे आलोचना भएको थियो । विद्यालयको शौचालय लागत अनुसारको नभएको भन्दै नेपाल आजले समाचार प्रकाशन गरेपछि प्रमुख जिल्ला अधिकारी मोहन अधिकारीले छानबिन गरी भुक्तानी गर्न ग्रामिण जलस्रोत परियोजना कार्यालयलाई निर्देशन दिएको थिए ।
प्रधानाध्यापक बोहरा आफै पनि बारम्बार विवादास्पद गतिविधिमा परिरहन्छन् । शिक्षक जस्तो मर्यादित पेशाकर्मी भएपनि विगतमा स्थानियले भक्कुमार गोदेका थिए । हजारौँ विद्यार्थीलाई शिक्षण गर्ने जिम्मेवारी पाएका बोहरा आफैले बहुविवाह गरेकाछन् । बोहरा शिक्षक भैईसकेपछि आफ्नो विद्यार्थी कै उमेर समुहकी एकजना बालीकासँग दोस्रो विवाह गरेको स्रोतले बतायो । ती बालीकाका बुवा जनयुद्धमा शहिद भएका थिए । बोहराले अविभावक गुमाएर असहाय बनेकी ती बालीकाको कमजोरीको फाईदा उठाँउदै बहुविवाह गरेका थिए । स्रोतका अनुसार शिक्षक भैईसकेपछि दोस्रो श्रीमतीको रुपमा भित्र्याईएकी ती बालीकालाई बोहराले बन्धक जस्तै बनाएर राखेकाछन् ।
कानून अनुसार बहुविवाह गर्नु अपराध हो । बहुविवाह गर्ने व्यक्तिलाई एक वर्षदेखि पाँच वर्षसम्म कैद र दश हजार रुपैयाँदेखि पचास हजार रुपैयाँसम्म जरिबाना हुने व्यवस्था मुलुकी ऐनमा भएपनि शिक्षक बोहरालाई भने यो नियमले छोएको छैन ।
यो पनि