सिन्जियाङका उइगर पत्रकारलाई १५ वर्षका लागि जेल सजाय
बेइजिङ । नोभेम्बर २०१७ मा हराएका उइगर पत्रकारलाई 'राजनीतिक अपराध' गरेको आरोपमा उत्तरपश्चिमी चीनको सिनजियाङ क्षेत्रमा १५ वर्ष जेल सजाय तोकिएको रेडियो फ्री एशियाले रिपोर्ट गरेको छ। कुर्बान मामुत, एक उइघुर पत्रकार २०१७ मा भर्जिनियाबाट सिन्जियाङमा आफ्नो छोरा बहराम सिन्ताशलाई भेटेन् घर फर्केका केही महिनापछि बेपत्ता भएका थिए।
चिनियाँ अधिकारीहरूले मामुतलाई पक्राउ गरेदेखि नै उनको जेल र सजाय गोप्य राखेका उनका छोराले बताएका छन्। यसले मामुटको गिरफ्तारी सिनजियाङमा उइघुर र अन्य टर्किक मुस्लिमहरूमाथि चिनियाँ सरकारको क्र्याकडाउनसँग मेल खाएको बताइएको छ। कतिपय अवस्थामा अधिकारीहरूले जेलमा रहेका उइघुरहरूको परिवारबाट सजायको शर्तहरू खुलासा गरेका छैनन्।
'यी कुनै पनि प्रयासले मलाई मेरो बुबाको बारेमा कुनै जानकारी प्राप्त गर्न मद्दत गरेको छैन,' सिन्ताशले फेब्रुअरीमा आरएफएलाई आफ्नी जेठी बहिनीबाट मामुत जीवित रहेको थाहा पाएका थिए। तर, १५ वर्षको जेल सजाय तोकिएको बताएका हुन्।
'कुर्बान मामुतलाई राजनीतिक अपराधको लागि १५ वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो,' कुचाको प्रहरीले आरएफएलाई भन्यो। सिन्ताशले आफ्नो बुबाको स्वास्थ्यको बारेमा गहिरो चिन्ता व्यक्त गरे किनभने उनी 'अस्पताल कारागार' मा सीमित छन्। जहाँ बन्दीहरूलाई उनीहरूको ओछ्यानमा हथकडी लगाएर र बढ्दो निगरानीमा उपचार गरिन्छ।
‘अस्पताल जेल के हो वा कस्तो ठाउँ हो मलाई थाहा छैन... तर यो खबर सुनेपछि मलाई मेरो बुबाको चिन्ता बढ्यो। जब उनको १५ वर्षको जेल अवधि समाप्त हुन्छ, यदि उनी चिनियाँ जेलबाट प्रत्यक्ष बाहिर आए भने उनी ८० वर्षसम्म जेल हुनेछन्,' उनले भने।
वर्षौंदेखि, चिनियाँ अधिकारीहरूले सिनजियाङमा उइगर र अन्य टर्किक अल्पसंख्यकहरूलाई मनमानी गिरफ्तारी र नजरबन्द शिविरहरूमा थुनामा राखेका छन्। थुनामा राखिएकाहरुलाई शारीरिक दुर्व्यवहार र तिनीहरूको धार्मिक अभ्यास र संस्कृतिमा प्रतिबन्धहरूलाई बढाउँदै लगिएको छ। जुन संयुक्त राज्य अमेरिका र अन्य धेरै पश्चिमी देशहरूका विधायिकाहरूले नरसंहारको मात्रा भनेका छन्।
अमेरिका र केही पश्चिमी देशका संसदहरूले उइघुर र अन्य टर्किक जनता विरुद्धको चीनको कार्यलाई नरसंहार र मानवता विरुद्धको अपराध घोषणा गरेका छन्। यद्यपि चीनले दुर्व्यवहारको आरोप अस्वीकार गरेको छ।