पाकिस्तानमा चीन विरोधी चरमपन्थी भावना बढ्दै
इस्लामाबाद । कराँची विश्वविद्यालयको मुटुमा अप्रिल २६ मा भएको आतंकवादी हमलाले पाकिस्तानमा धार्मिक र जातीय दुवै किसिमको आतंकवाद बढ्दै गएको संकेत गर्छ। यसले चीन-पाकिस्तान सदाबहादर र फलामजस्तो मित्रता भनिएको चीनसँगको सम्बन्धमा पनि दरार सिर्जना गरेको छ।
ठूलो लगानीको चीन-पाकिस्तान आर्थिक करिडोर (सीपीईसी) मार्फत पछिको विस्तार र हिन्द महासागर क्षेत्रमा पहुँच गर्न अनुमति दिँदै चीनलाई पाकिस्तानले स्वागत गरे पनि मुलुकभित्र भने चीनविरोधि चरमन्थ तीव्र बन्दै गएको छ।
तर, यो परियोजना चीनका लागि पनि निकै महँगो सावित भएको छ। पाकिस्तानको साम समाचार र टिभी नेटवर्कका अनुसार गत वर्ष मात्र लक्षित आक्रमणमा २४ चिनियाँ नागरिकको मृत्यु भएको थियो भने धेरै घाइते भएका थिए।
यसबाहेक, धेरै चिनियाँहरुको अवस्थाबारे मुख खोलिएको छैन। ग्वादर बन्दरगाह र नौसेना आधार र पूर्व सीपीईसी युगमा अन्य परियोजनाहरू निर्माण गर्दा पनि कयौं मानिसहरुको मृत्यु भएको बताइएको छ। सीपीईसीसँग नवाज शरीफ र इमरान खानका सरकारहरूले राज्यद्वारा उत्पीडन र सयौं युवाहरू 'बेपत्ता' भएका, मृत वा अनिश्चित कालका लागि जेलमा परेका छन्।
सीपीईसीको सुरक्षाका लागि मात्रै सेनाको एलिट डिभिजन बनाएर काम गर्न सकेको छैन। सन् १८५१ मा स्थापित र दक्षिण एसियाको सबैभन्दा पुरानो मध्येको, कराँची विश्वविद्यालयमा विभिन्न समुदायका विद्यार्थीहरुको बलियो राजनीति संगठन रहेको विगतको परम्परा छ। तर मस्जिद र मुल्लाहरूले देशको भूलभुलैया गरिबीले ग्रस्त युवाहरूलाई साम्प्रदायिक हिंसाको केन्द्र बनाउन थालेका छन्।
यद्यपि, संगठित समूहद्वारा आत्मघाती आक्रमण यसको रेकर्डको अंश होइन। तीन चिनियाँसहित चारजनाको मृत्यु हुने गरी भएको आक्रमणले चीनलाई थप सशंकित बनाएको छ। विश्वविद्यालय क्याम्पस नभई महत्त्वपूर्ण चिनियाँ उपस्थिति भएको औद्योगिक वा पूर्वाधार परियोजनालाई यस कार्यका लागि छनोट गरिएको थियो। चीनको लक्ष्य स्थानीयहरूको विरोधलाई आकर्षित गर्ने सीपीईसी परियोजना थिएन, तर कन्फ्युसियस इन्स्टिच्युट, चीनको सांस्कृतिक केन्द्र, विश्वव्यापी रूपमा स्थापित धेरै मध्ये एक रहेको थियो।
सन् २००४ मा चिनियाँ भाषा र संस्कृतिमा नि:शुल्क शिक्षा दिन थालेको यो धेरै पश्चिमी देशहरूमा प्रचारकको रूपमा अस्वीकार गरिएको छ। यो एक 'आत्मघाती आक्रमण' थियो, जुन एक महिलाद्वारा भएको थियो। उनले सामाजिक सञ्जालमा आफ्नो सारी र ब्लाउज लगाएको तस्बिर राख्दै आक्रमण गर्ने जानकारी दिएकी थिइन्।
एक्सप्रेस ट्रिब्यूनका अनुसार उनी स्नातकोत्तर गरेकी, तालिम र पेशाले शिक्षिका र दुई बच्चाकी आमा थिइन्। यसले बढ्दो आतंकवादको अर्को डरलाग्दो पक्षलाई संकेत गर्छ। यसले पाकिस्तानका प्रख्यात सुरक्षा विश्लेषक, इन्स्टिच्युट अफ कन्फ्लिक्ट स्टडीजका अमिर हुसेन राणाको विचारलाई पुष्टि गर्छ कि बलुचिस्तानमा आतंकवादको अनुहार आमूल परिवर्तन भएको छ। यो गरिब आदिवासी युवाहरूबाट मात्र होइन, सीपीईसीको परिणामको रूपमा शोषित महसुस गर्ने प्रान्तका सहरी र शिक्षित वर्गहरूबाट पनि आकर्षित हुन्छ।