पहिरोको त्रासले गाउँ नै विस्थापित
बागलुङमा पहिरोको त्रासका कारण एउटा गाउँ नै रित्तिएको छ। जैमिनी नगरपालिका–१ कुश्मीशेराको टारगाउँका १० घर परिवारले वर्षा लाग्दै गर्दा गाउँ छाडेका छन् ।
०७७ भदौ २८ र २९ गते झरेको पहिराले यहाँका नौ घर पुरेको थियो भने दुई जनाको मृत्यु भयो । यसअघि यो गाउँमा पहिराको त्रास थिएन। तर, एक्कासी गाउँमाथिबाट आएको पहिराले घरबारी र ज्यान नै लिएपछि पुरिएका घरका विस्थापित भए ।
आसपासका घरहरू जोखिमकै कारण विस्थापित भए । गाउँका आधा परिवार विस्थापित भएपछि समुदाय नै मासिएको भन्दै घर छाडेर हिँड्नेको संख्या बढिरहेको छ । कुनै समय निकै चहलपहल हुने टुनिबोट बस्ती पनि अहिले सुनसान छ ।
त्यहाँका ४६ घरमध्ये ३१ घर ताला गगाएर सवै विस्थापित भएका छन् । पछिल्लो समय टुनिबोटमा १५ घरपरिवारमात्रै बसोबास गर्दछन् । उनीहरुसमेत समुदायकै अभावमा गाउँ छाड्ने मानसिकतामा छन् ।
टुनीबोट गाउँबाट विस्थापितहरू चितवन, पोखरा, काठमाडौं र बागलुङ बजारमा बस्ने गरेका छन् । केहीले घर बनाए भने आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाहरू भाडामा बसेर ज्यालादारीमा काम गरी छाक टार्छन् । दुई वर्षअघि पुरिएका घरसमेत पुनःस्थापना हुन नसकेकाले विपतका बेला सहयोग नपाइने भन्दै उनीहरू घर छाडेको बताउँछन् ।
त्रासका कारण गाउँ छाडेर हिँडेकाहरूलाई फर्काउन नगरले वैकल्पिक ब्यवस्थाको प्रयास पनि गरेको थियो। पहिरो प्राकृतिक विपद् भएकाले त्यसको न्यूनीकरणमात्रै गर्न सकिने जैमिनी नगरपालिकाका मेयर नरबहादुर पुन बताउँछन्। विस्थापित र बसाइँसराइसँगै स्थानीय सीप, पुँजी र श्रमशक्तिसमेत बाहिरिने हुँदा बसाइँसराइलाई रोक्नुपर्ने स्थानीयवासीको माग छ ।