वासिङ्टन  । वुहानको हुआनान समुद्री खाना र वन्यजन्तु बजार कोभिड-१९ को केन्द्रमा रहेको दाबीलाई पुष्टि गर्ने प्रमाणको एक सेट फेरि देखा परेको छ। कोरोना महामारीले अहिलेसम्म ६० लाखभन्दा बढीको ज्यान लिइसकेको छ। ।

'विज्ञान' जर्नलमा प्रकाशित लेखले वुहानको हुआनान समुद्री खाना बजार प्रायः कोरोनाभाइरसको केन्द्रबिन्दु भएको निष्कर्ष निकालेको छ। पहिलो अध्ययनले देखाउँछ कि प्रारम्भिक ज्ञात केसहरू वुहान बजार वरिपरि क्लस्टर थिए।

'प्रारम्भिक कोभिड-१९ मामिलाहरू वुहानभरि देखा पर्‍यो, धेरै जसो याङ्त्जे नदीको पश्चिमी किनार नजिकको मध्य वुहानमा क्लस्टर थिए। ह्वानान बजार नजिक र वरपरका केसहरूको उच्च घनत्वमा देखिएकोले वुहानको समुद्री खान नै प्रकोपको उदगम हो,' अध्ययनले जर्नल साइन्समा उद्धृत गरेको छ।

अध्ययनले 'वुहानको हुआनान समुद्री खाना थोक बजार कोभिड-१९ महामारीको प्रारम्भिक केन्द्रबिन्दु मानेको छ। 

'२० डिसेम्बर अघि पत्ता लागेका सबै आठ कोभिड-१९ केसहरू बजारको पश्चिमी भागका थिए। जहाँ स्तनपायी प्रजातिहरू पनि बेचिन्थ्यो। सार्स कोभ-२ सकारात्मक वातावरणीय नमूनाहरूको विपरीत भवनहरुमासमेत फैलिएको थियो," विज्ञान जर्नलमा अध्ययनले थप्छ।

अर्को अध्ययनले कोभिड-१९ प्रकोपको समय ट्र्याक गर्न आनुवंशिक जानकारी प्रयोग गरेको र त्यस समयमा नै दुई भेरियन्टहरु देखिएको जनाएको छ। 'सार्स कोभ-२ को बहुविध जुनोटिक उत्पत्तिको आणविक महामारी विज्ञान" शीर्षकको जर्नलमा प्रकाशित अध्ययनले आणविक दृष्टिकोण लिन्छ र पहिलो कोरोनाभाइरस संक्रमण जनावरबाट मानिसमा कहिले पार भयो भनेर निर्धारण गरेको देखिन्छ।'

अध्ययनका अनुसार पहिले जनावरबाट मानिसमा प्रसारण नोभेम्बर १८, २०१९ को आसपास भएको हुन सक्छ, र यो वंश बीबाट आएको हो। अन्वेषकहरूले ह्वानान बजारसँग प्रत्यक्ष सम्बन्ध भएका मानिसहरूमा मात्र वंश बी प्रकार फेला पारेको थियो।