श्रीनगर। क्रिसमस र नयाँ वर्ष मनाउन काश्मीरमा आउने पर्यटकहरूले उपत्यकामा नयाँ तरंग सिर्जना गरेको छ। गुलमर्ग, पहलगाम र सोनमर्ग लगायतका सबै पर्यटकीय रिसोर्टहरू पहिले नै बुक भएका छन् र उत्सव सुरु भएको छ। 

उपत्यकाका हिउँले ढाकिएका हिमाल र चुचुराहरू बीचमा पर्यटकहरूले नयाँ वर्षको सुरुवात गरेपछि चाडपर्वसँगै निकै उत्साहजनक माहोल देखिएको छ। जनवरी १, २०२२ देखि डिसेम्बर २१, २०२२ सम्म लगभग २६ लाख पर्यटकहरूले काश्मीर भ्रमण गरे। सबैभन्दा बढी कमाई गर्ने महिनाहरू अप्रिल (२.७२ लाख), मे मा (३.७५ लाख) र जुनमा (३.३३ लाख) पर्यटकहरु आएका थिए। 

क्रिसमस र नयाँ वर्षमा काश्मीर आउने पर्यटकको संख्या थप बढेको थियो र नयाँ वर्षमा डिसेम्बरमा आएका पर्यटकहरुभन्दा दोब्बर बढीको उपस्थिति रहेको थियो। जाडो मौसममा काश्मीर पर्यटकहरूले भरिएको हुनाले, होटल मालिकहरूले गाला डिनर र अन्य मनोरन्जन कार्यक्रमहरूको लागि विशेष प्याकेजहरू घोषणा गरेका थिए। 

कोभिड-१९ का कारण, २०२० र २०२१ मा धेरै विदेशी पर्यटकहरूले काश्मीर भ्रमण गरेनन् तर २०२२ मा प्रतिबन्धहरू हटाइयो जसले गर्दा लामो समय पछि उपत्यकामा विदेशीहरूको आगमन भयो।

५ अगस्ट २०१९ सम्म जब केन्द्रले जम्मु-काश्‍मीरको विशेष दर्जा खारेज गर्ने र यसलाई दुई केन्द्र शासित प्रदेशहरूमा विभाजन गर्ने आफ्नो निर्णयको घोषणा गर्‍यो। ग्रीष्म महिनामा मात्रै पर्यटकहरू काश्मीर जाने गर्थे तर पाकिस्तानको आदेशमा आतंकवादीहरूले बन्दको आह्वान गरेका थिए। सडक विरोध प्रदर्शन गरेर र ढुंगामुढालाई प्रायोजित गरेर पर्यटकीय सिजनलाई बर्बाद गर्न कुनै कसर छोडेनन्।

पाकिस्तान प्रायोजित तीन दशकको उथलपुथलले पर्यटन उद्योगलाई धेरै नराम्रो असर पारेको छ। पीक सिजनमा पनि कश्मीरका होटलहरूमा शून्य ओगटेन्सी हुन्थ्यो। जाडो मौसममा कश्मीर भ्रमण गर्ने पर्यटकहरू दुर्लभ उपलब्धि हुन्थे।

काश्मीरको पर्यटन उद्योग ध्वस्त भएको सम्झनामा पूर्व राजनीतिक शासकहरू द्वन्द्व पछाडि लुक्ने गर्थे। तिनीहरूसँग एउटै जवाफ थियो, पाकिस्तान र नियन्त्रण रेखा (एलओसी) पार बसेका आतंकवादी नेताहरूसँग वार्ता नभएसम्म जम्मू-कश्मीरको स्थिति परिवर्तन हुन सक्दैन। काश्मीर एउटा 'समस्या' थियो जसलाई पाकिस्तान र आतंकवादी नेताहरूले मात्र समाधान गर्न सक्थे।

तीन वर्षअघि क्रिसमस र नयाँ वर्षको पूर्वसन्ध्यामा कश्मीरमा चहलपहल रहिरहने र वर्षको अन्त्यको बिदा मनाउन देशभरका पर्यटकहरू उपत्यकामा आउनेछन् भनेर कसैले सोचेको पनि थिएन। जाडोमा होटल बुकिङ रहने र अफ सिजनमा पनि पर्यटन सरोकारवालाहरु व्यस्त रहनेछन् ।

विगत तीन वर्षको दौडान, सरकारले जम्मू-काश्मीरमा पाकिस्तान प्रायोजित आतंकवाद सुरु हुँदा उपत्यकाले १९९० पछि गुमाएको जुनसुकै कुरालाई पुनर्जीवित गरेर कश्मीरको पुरानो महिमा पुनर्स्थापित गर्न अथक प्रयासहरू गरेको छ।

जनतामा सुरक्षाको भावना पुनर्स्थापित गर्ने सरकारले शान्ति भंग गर्न कसैलाई पनि दिन नदिने बिन्दु घरघरमा पुर्याएको छ। पर्यटकहरू काश्मीर फर्केका छन् र तिनीहरूको संख्या प्रत्येक बितेको वर्षमा बढ्दै गएको छ।