नयाँ दिल्ली । पञ्जाब रेजिमेन्टका सिपाहीहरू १०७ वर्ष पछि एक ऐतिहासिक क्षणको रूपमा पेरिसमा मार्च गर्ने भएका छन्। यस महत्त्वपूर्ण घटनाले विगतको सम्झनामा भारत र फ्रान्सबीचको स्थायी सम्बन्धलाई थप प्रकाश पारेको छ। 

सन् २०१७ मा हलिउड फिल्म 'डंकर्क' मा भारतीय सैनिकहरूको अनुपस्थितिले भारतीयहरू, विशेष गरी सैन्य इतिहासमा रुचि राख्नेहरूमा निराशा बनायो। फ्रान्सको युद्ध र दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा डन्कर्कबाट सहयोगी सैनिकहरूलाई निकालिएको विषयमा आधारित यो फिल्मले दुवै विश्वयुद्धमा ब्रिटिश इन्डियन आर्मीबाट भारतीय सैनिकहरूको भूमिकालाई स्वीकार गर्न असफल भयो।

पश्चिमी मिडियाको निरीक्षणको बाबजुद 'डंकर्क' को रिलीजको क्रममा एक प्रतिष्ठित कालो र सेतो तस्बिर देखा पर्‍यो, जसमा एक फ्रान्सेली महिलाले सिख (भारतीय) सिपाहीलाई फूल पिन गरिरहेकी थिइन्। यो तस्बिर, पहिलो विश्वयुद्धको समय सन् १९१६ मा फ्रान्सलाई जर्मन कब्जाबाट बचाउनका लागि सिख रेजिमेन्टका भारतीय सैनिकहरूको योगदानको प्रतीक हो।

एक शताब्दी भन्दा बढी समयपछि पञ्जाब रेजिमेन्टका सिपाहीहरू फ्रान्सको यात्रामा जानको लागि तयारी गर्दा इतिहासलाई पुन:स्मरण गरिएको छ। उनीहरू पेरिसमा जुलाई १४ मा हुने तय भएको बास्टिल डे परेडमा सहभागी हुनेछन्। फ्रान्सेली राष्ट्रिय दिवसमा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई गेस्ट अफ अनरको रूपमा निमन्त्रणा गरिएको हुनाले यो वर्षको परेडले अझ बढी महत्त्व राखेको छ।

भारतीय सेनाका प्रवक्ता कर्णेल सुधीर चमोलीले घोषणा गरे, 'ब्यास्टिल डे परेडमा भारतीय सशस्त्र बलका २६९ सदस्यीय टोलीले फ्रान्सेली समकक्षीहरूसँग मार्च गर्ने भएो छ। 

पेरिस र अन्य शहरहरूमा हप्ता-लामो दंगा र आगजनीको सामना गर्दै अशान्तिको पृष्ठभूमिमा भारतीय सैनिकहरू फ्रान्स पुग्छन्। यद्यपि, यो भ्रमणले भारतीय र फ्रान्सेली सेनाहरू बीचको स्थायी बन्धनको प्रमाणको रूपमा कार्य गर्दछ।

प्रथम विश्वयुद्धमा १३ लाखभन्दा बढी भारतीय सैनिकहरूले भाग लिएका थिए, जसमा झण्डै ७४ हजारले आफ्नो ज्यान गुमाएका थिए र ६७,००० घाइते भएका थिए। उल्लेखनीय रूपमा, भारतीय सेनाहरूले आफ्नो बहादुरी प्रदर्शन गरे र फ्रान्सेली भूमिमा युद्ध प्रयासमा महत्त्वपूर्ण योगदान दिए। तिनीहरूको वीरता र बलिदानले शत्रु विरुद्ध विजय हासिल गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो।

पेरिसमा भारतीय सेनाको प्रतिनिधित्व गर्ने पञ्जाब रेजिमेन्ट हो, जुन भारतीय सेनाको सबैभन्दा पुरानो रेजिमेन्टहरू मध्ये एक हो। रेजिमेन्टले दुबै विश्वयुद्ध र स्वतन्त्रता पछिको विभिन्न कार्यहरूमा भाग लिएको छ। प्रथम विश्वयुद्धमा, पञ्जाब रेजिमेन्टले मेसोपोटामिया, ग्यालिपोली, प्यालेस्टाइन, इजिप्ट, चीन, हङकङ, दमास्कस र फ्रान्स जस्ता स्थानहरूमा लड्दै १८ ब्याटल र थिएटर सम्मान प्राप्त गर्यो। 

दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा २.५ मिलियन भारतीय सैनिकहरूले फ्रान्स सहित युद्धका विभिन्न थिएटरहरूमा उल्लेखनीय योगदान दिए। पञ्जाब रेजिमेन्टले अरूहरूका बीचमा १६ ब्याटल सम्मान र १४ थिएटर सम्मानहरू कमाएका थिए, जसले बहादुर लडाकुहरूको रूपमा आफ्नो प्रतिष्ठालाई बलियो बनायो।

इतिहास फर्केर हेर्दा भारतीय सैनिकहरू साहस, वीरता र साझा बलिदानको विरासतको प्रतिनिधित्व गर्दै गर्वका साथ पेरिसको सडकमा मार्च गर्नेछन्। बास्टिल डे परेडमा पञ्जाब रेजिमेन्टको सहभागिताले उनीहरूको साझा सैन्य इतिहासमा जडित भारत र फ्रान्सबीचको स्थायी मित्रताको शक्तिशाली प्रतीकको रूपमा कार्य गर्दछ।