जम्मू र काश्मीर। यस वर्ष मे २२ देखि मे २५ सम्म श्रीनगरमा आयोजित जी२० प्रतिनिधिहरूको सफल 'पर्यटन कार्य समूह बैठक' ले जम्मू र काश्मीरको पर्यटन क्षेत्रको लागि एक टर्निंग प्वाइन्ट भएको छ। 

विश्वका प्रभावशाली अर्थतन्त्रका प्रतिनिधिहरुको सहभागिता रहेको शिखर सम्मेलनले अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धलाई सुदृढ मात्र बनाएको नभइ हिमालय क्षेत्रमा पर्यटनको पुनरुत्थानका लागि पनि उत्प्रेरकको रुपमा काम गरेको छ।

यस वर्षको पहिलो ६ महिनामा आधिकारिक तथ्यांकअनुसार १५ हजारभन्दा बढी विदेशी पर्यटक काश्मीर आएका थिए र जुन गत वर्षको तुलनामा बढी हो। आगन्तुकहरूमा युरोपेली देशका पर्यटकहरू बढी भएको बताइएको छ। 

सान्दर्भिक रूपमा सन् १९९० पछि, जब जम्मू-काश्मीरमा पाकिस्तान-प्रायोजित विद्रोह सुरु भयो, बन्दुकधारी आतंककारीहरूले यस क्षेत्रमा विनाश मच्चाएपछि पर्यटकहरूले काश्मीर भ्रमण गर्न बन्द गरेका थिए। 

काश्मीर, कुनै समय यसको रमणीय परिदृश्य र न्यानो आतिथ्यको लागि विश्‍वमा चिनिन्थ्यो। यद्पि यहाँको आतंकवादी गतिविधि र राजनीतिक अस्थिरताको डरका कारण विश्वव्यापी धारणालाई हावी गरेको थियो।

पाँच पश्चिमी पदयात्रीहरू - दुई अमेरिकी नागरिकहरू, डन हचिंग्स र जोन चाइल्ड्स, दुई बेलायती किथ मङ्गन, र पल वेल्स, र एक नर्वेजियन नागरिक ओस्ट्रोलाई सन् १९९५ मा दक्षिण काश्मीरको पहलगामबाट एक आतंकवादी संगठनले अपहरण गरेको थियो। त्यसपछि अधिकांश देशहरूले आफ्ना बासिन्दाहरूलाई आतंकवाद प्रभावित क्षेत्रको भ्रमणमा नजान सल्लाह दिएका थिए। 

अपहरण गरिएका पाँच विदेशी नागरिकहरूमध्ये, जोन चाइल्ड्स मात्र आफ्ना अपहरणकर्ताहरूको चंगुलबाट बच्न सकेन भने अन्य चार जनाको आतंककारीहरूले हत्या गरेका थिए।

दशकौं पाकिस्तान प्रायोजित अशान्ति पछि काश्मीरमा शान्ति र स्थिरता पुनर्स्थापना गर्न सरकारको इमानदार र समर्पित प्रयासहरू गरिरहेको छ। फलस्वरूप कुनै समय आतंककारीको डर त्यागेर सीमाबाहिर मानिने सीमावर्ती क्षेत्रलगायत दुर्गम क्षेत्रमा पर्यटकहरु प्रवेश गर्न थालेका छन्।

सरकारले पर्यटन क्षेत्रको पुनरुत्थान र यस क्षेत्र वरपरको नकारात्मक छवि हटाउन दृढतापूर्वक प्रयास गरेको छ। विगत तीन वर्षदेखि अधिकारीहरूले स्थानीय र पर्यटक दुवैको सुरक्षा सुनिश्चित गर्दै शान्ति र स्थिरता पुनर्स्थापना गर्न अथक प्रयास गरेका छन्।