हालैको सर्वेक्षणमा प्रकट भारत र चीनबारे नेपालको दृष्टिकोण
नेपालमा हालै गरिएको एक सर्वेक्षणमा छिमेकी मुलुक भारत र चीनबारे जनमतलाई उजागर गरिएको छ । अर्गनाइजेसन फर रिसर्च अन चाइना एन्ड एसिया (ओआरसीए) द्वारा समर्थित अध्ययनले नेपाली नागरिकले यी दुई प्रभावशाली राष्ट्रलाई कसरी हेर्ने भन्नेमा प्रकाश पारेको छ।
*भारतको सांस्कृतिक सम्बन्ध:*
सर्वेक्षणले नेपाल र भारतबीच बलियो सांस्कृतिक र ऐतिहासिक सम्बन्ध रहेको देखाएको छ । शताब्दीयौंदेखि निर्माण भएका यी सम्बन्धहरूले राजनीतिक भिन्नताहरू पार गर्दै नागरिकहरू बीच सामीप्यताको भावना सिर्जना गर्दछ।
*आर्थिक महत्व:*
सर्वेक्षणले भारतलाई नेपालको विकासको प्रमुख साझेदार मानेको देखाएको छ । करिब ६०% उत्तरदाताले चीनको तुलनामा नेपालको आर्थिक प्रगतिका लागि भारतलाई बढी सान्दर्भिक मान्छन्। भारतले रोजगारीका अवसरहरू, शिक्षा, र व्यापारिक सहयोग जस्ता मूर्त लाभहरू प्रदान गर्दछ, यसलाई आर्थिक सहयोगी बनाउँदै।
*सार्वजनिक कूटनीति र दृश्यता:*
सर्वेक्षणले ७०% उत्तरदाताहरूका अनुसार काठमाडौंका सार्वजनिक स्थानहरूमा भारत बढी देखिन्छ भनेर देखाएको छ। भारतका नेपालमा विद्यालय र अस्पतालजस्ता साना परियोजनाले सकारात्मक प्रभाव पारेको छ । चीनको सार्वजनिक कूटनीति ४५% ले सफल मानिएको भए पनि यसका ठूला पूर्वाधार परियोजनाहरू त्यति बलियो देखिँदैनन्।
*आर्थिक सम्बन्ध सन्तुलन:*
नेपालको आर्थिक विकासमा भारत र चीन दुवैले समान भूमिका खेल्ने गरेको देखिन्छ । उत्तरदाताहरूले सन्तुलित सम्बन्धको नेपालको चाहना देखाउँदै दुवै देशले विकास सहायता, व्यापार र शिक्षाका अवसरहरूमा ध्यान दिने अपेक्षा गरेका छन्।
*सम्बन्धको बलियोता:*
कहिलेकाहीँ राजनीतिक तनावका बाबजुद पनि भारत र चीन दुवैसँग नेपालको सम्बन्ध सामान्यतया स्थिर रहेको सर्वेक्षणले देखाएको छ। भारत-नेपाल सम्बन्ध बलियो मानिन्छ, 50.5% उत्तरदाताहरूले 6 देखि 8 अंक तोकेका छन्, जबकि 42% ले चीन-नेपाल सम्बन्धको लागि उस्तै गर्छन्।
*अर्थ र निष्कर्ष:*
सर्वेक्षणका निष्कर्षहरूले सार्वजनिक धारणाहरूमा सांस्कृतिक जडान र आर्थिक अवसरहरूको प्रभावलाई हाइलाइट गर्दछ। नेपालको आर्थिक विकास र कूटनीतिक सम्बन्धका लागि भारत र चीन दुवैसँग संलग्न हुने सन्तुलित दृष्टिकोण नै उत्तम रणनीति भएको देखिन्छ ।
संक्षेपमा, सर्वेक्षणले भारत र चीनप्रति नेपालको धारणामा बहुमूल्य अन्तर्दृष्टि प्रदान गर्दछ, जसले जनभावनालाई प्रभाव पार्ने जटिल कारकहरू प्रकट गर्दछ र कूटनीतिक रणनीतिहरूको लागि मार्गदर्शन प्रदान गर्दछ।
