Huawei ले नेपालमा 5G परीक्षण गर्दैछ, एकाधिकार र सुरक्षा मुद्दाको प्रश्न उठयो
काठमाडौं । चिनियाँ दूरसञ्चार कम्पनी हुवावेले नेपालमा फाइभजी प्रविधिको परीक्षण गरिरहेको छ जसले पारदर्शिता र एकाधिकारको मुद्दामा चिन्ता बढाएको छ । Huawei नेपालको दूरसञ्चार क्षेत्रमा पहिले देखि नै प्रमुख खेलाडी हो। अहिले उसको 5G परीक्षणले देशको दूरसञ्चार पूर्वाधारमा एकाधिकार प्राप्त गर्न खोजिरहेको छ कि भन्ने डर पैदा गर्छ।
हुवावेलाई अमेरिका र अन्य पश्चिमी देशहरूले सुरक्षा जोखिमका लागि दोष लगाउँदै आएका छन् र नेपालमा यसको परीक्षणले यी चिन्ताहरू थप गर्दछ। कम्पनीलाई चिनियाँ सरकारको लागि जासुसी गरेको आरोप लगाइएको छ, र यसको उपकरणहरू केही देशहरूमा प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाइएको छ।
नेपाल सरकारले Huawei को 5G परीक्षणको अनुसन्धान गरिरहेको बताएको छ, तर धेरैलाई चिन्ता छ कि सरकारले देशको राष्ट्रिय सुरक्षाको रक्षा गर्न पर्याप्त काम गरिरहेको छैन। उनीहरुले नेपालमा हुवावेको सञ्चालनमा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाउन माग गरिरहेका छन् ।
Huawei को 5G परीक्षणको बारेमा बहस एक जटिल छ, तर यसमा कुनै शंका छैन कि यो एक गम्भीर मुद्दा हो। नेपाल सरकारले हुवावेलाई परीक्षण जारी राख्न दिने कि नदिने भन्ने निर्णय गर्नुअघि जोखिमलाई राम्ररी विचार गर्नुपर्नेछ।
नेपालमा Huawei को 5G परीक्षणको बारेमा चिन्ताको बारेमा यहाँ केहि थप विवरणहरू छन्:
१. Huawei ले धेरै देशहरूमा घुसखोरी र भ्रष्टाचारको आरोपको सामना गरेको छ।
२. कम्पनीलाई अमेरिका, अष्ट्रेलिया र न्यूजील्याण्डमा सञ्चालन गर्न प्रतिबन्ध लगाइएको छ।
३. Huawei उपकरणहरूमा सुरक्षा कमजोरीहरू फेला परेका छन्।
४. Huawei को चिनियाँ सरकारसँग घनिष्ठ सम्बन्ध छ, जसलाई यसले आफ्ना नागरिकहरूमा जासुसी गरेको आरोप लगाएको छ।
Huawei लाई 5G परीक्षणहरू जारी राख्न अनुमति दिने कि नदिने निर्णय गर्नु अघि नेपाल सरकारले यी जोखिमहरूलाई होसियारीपूर्वक तौल्नु आवश्यक छ। सरकारले यस विषयमा टेलिकम सेक्युरिटी विज्ञसँग पनि राय लिनुपर्छ ।