विक्रम सम्बत २०६५ साल जेठ १५ गते संविधानसभाबाट गणतन्त्रको घोषणा भयो, २९ जेठमा राजा ज्ञानेन्द्रले दरबार छाडे, त्यसै दिनदेखि नारायणहीटि दरबारको एक द्वारामा सेनाको चौबीस घन्टे पहरा निरन्तर रहेको छ । नारायणहिटिको यो पछिल्लो द्वारामा अहिले सेनाको पहरा हुनुको कारण हो, सैलुन कक्षमा राखिएको श्रीपेचको सुरक्षा ।

राजगद्दी छाड्न तयार भएका राजा ज्ञानेन्द्रले अन्तिम सम्म पनि श्रीपेच त्याग्न तयार थिएनन् । श्रीपेच नबुझाए अप्ठेरोमा पर्ने सरकारको चेतावनीपछि मात्र श्रीपेच सरकारलाई बुझाउन तयार भएका ज्ञानेन्द्र । त्यसपछि पूर्वबडामहारानी रत्नको महेन्द्र मञ्जिलमा राखिँदै आएको श्रीपेच सरकारलाई बुझाइएको थियो । त्यसपछि उक्त श्रीपेच नारायणहिटिको सैलुन कक्षमा रहेको छ ।

हाल श्रीपेच सुरक्षाका लागि दरबारको उत्तर–दक्षिणतर्फ दुई–दुई गरी चारवटा र बीचमा एउटा गरी पाँचवटा पोष्ट खडा गरी सुरक्षाको बलियो प्रबन्ध गरिएको छ । सुरक्षा चुनौतिको कारण देखाउँदै अहिलेसम्म श्रीपेच प्रर्दशनमा राखिएको छैन । श्रीपेच सँगै रानीले लगाउने टायरा, झिँगा धपाउन प्रयोग गरिने चमर लगायत राजारानीसँग सम्बिन्धित सामग्री पनि सैलुन कक्षमा राखिएका छन् ।

श्रीपेचमा ७ सय ५० वटा हिराका टुक्रा छन् भने टायरामा २ हजार ७ सय हिराका टुक्रा रहेका छन् । श्रीपेचको पछिल्तिर झुण्डिने कल्कीचाँही बर्ड अफ प्याराडाइज दुर्लभ र मार्न प्रतिबन्धित भएको पनि श्रीपेचको महत्व अरु बढ्न गएको जानकारहरु बताउंछन् । संस्कृति मन्त्रालय र नारायणहिटी दरबार संग्राहलयका अधिकारीहरु तेस्रो पटक फेरि श्रीपेच प्रदर्शनको प्रयास गर्देछन् । तर, श्रीपेचको सुरक्षा कसले गर्ने, चोरी वा क्षति भएमा क्षतिपूर्तिको व्यवस्था कसरी गर्ने भन्ने समस्या ज्युँका त्युँ छ । 

नेपालबाट

Crawan Nepali King Crawan