नेपालको राजनीतिमा संधै एउटा आरोप लाग्ने गरेको छ, त्यो हो यहाँ बुढाहरुले राजपाठ छोड्ने बारेमा सोच्दै सोचेनन् र युवाहरुको नेतृत्व कहिलै पनि देशले अनुभव नै गर्न पाएन । तैपनि नेपालको राजनीतिको बागडोर उमेरले सामाजिक सुरक्षा भत्ता खाने उमेर पुगिसकेका व्यक्तिहरुकै हातमा छ । नेपालमा ५८ देखि ६५ वर्ष पुगेपछि सरकारी सेवाबाट अनिवार्य अवकाश लिनुपर्ने प्रावधान रहिआएको छ । ७० वर्ष पुगेपछि त झन सरकारले वृद्ध भत्ता उपलब्ध गराइरहेको छ । यस कुरालाई यी नेताका दलहरुले आफ्ना चुनावी घोषणापत्रमा उल्लेख्य स्थान दिन्छन् ‘सामाजिक सुरक्षा भत्ता’ बढाउने भनेर ।

७८ वर्षीय नारायनमान बिजुक्छेले यसपटक निर्वाचनमा भागै लिएनन् । अर्थात उनले सत्ता मोह त्यागे । उनलाई लाग्यो, आफ्नो उमेर पुगिसकेको छ, अब आफ्नो ठाउँमा युवाले नेतृत्व गर्नुपर्छ भनेर । तर अन्य नेताहरुलाई यस्तो पटक्कै लागेन । उनी भन्दा केही वर्षमात्र कान्छा भएपनि उनीहरु निर्वाचन जित्न लागिपरेका छन् । यसैकारण होला, दिनहुँजस्तो गरीखाने युवाहरु देश छाडेर गइरहेका छन् । यही सिलसिला हो भने नेपाल केटाकेटी र बुढाबुढीको मात्र देश बन्न बेर छैन । हामीले केही सोधखोज गरेर ती नेताहरुको उमेर जान्ने प्रयत्न गरेका छौं जो अझै प्रधानमन्त्री हुने दाउमा छन् :

१. शेरबहादुर देउवा : नेपालका वर्तमान प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा उमेरले ७१ वर्ष नाघिसकेका छन् । उनको उमेर बृद्ध भत्ता खाने भइसकेको छ । तैपनि उनी फेरी प्रधानमन्त्री बन्ने दाउमा छन् । उनले राजनीतिशास्त्रमा स्नातकोत्तर गरेका छन् । साथै उनले राजनीतिसम्बन्धी एक अनुसन्धानमा ‘लण्डन स्कुल अफ इकोनोमिक्स’ बाट भाग लिएको भन्ने हल्ला छ । तर यसको पुष्टि भने हुन सकेको छैन । यदि यस्तो हुन्थ्यो त बीबीसीको साझा सवालमा छाती फुलाएर मैले ‘लण्डन स्कुल अफ इकोनोमिक्स’ मा पढेको छु भन्ने अवस्था रहन्थ्यो ।

२. रामचन्द्र पौडेल : नेपाली कांगे्रसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल अहिलेका नेताहरुको हाराहारीमा सबैभन्दा पाका छन् । उनी उमेरले ७४ पुगिसके । तैपनि जीवनमा एक पटक प्रधानमन्त्री नभई राजनीतिबाट सन्यास नलिने विचारमा छन् उनी । रोचक त यो छ की उनले हालसम्म प्रधानमन्त्री हुनका लागि १७ पटकसम्म चुनाव लडिसकेका छन् र सबै पटक हारेका छन् । त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट नेपालीमा एमए गरेका पौडेल अहिले तनहुँ क्षेत्र नम्बर १ बाट प्रतिनिधिसभाका उम्मेद्वार बनेका छन् ।

३. केपी  शर्मा ओली : नेकपा एमालेका अध्यक्ष तथा प्रभावशाली नेता केपी शर्मा ओली पछिल्लो समय राष्ट्रवादी नेताको उपाधी पाएर गद्गद् छन् । प्रधानमन्त्री हुनुभन्दा अगाडि भारतनजिक भनेर चिनिएका उनलाई नाकाबन्दीले ‘राष्ट्रवादी’ बनायो । त्यसैको व्याज अहिले उनले खाइरहेका छन् ।

एमाले एक्लै निर्वाचनमा जाँदा प्रधानमन्त्री बन्न नसक्ने विश्लेषण गर्दै विगतमा आफैैले छि छि र दूर दूर गरेको माओवादी केन्द्रलाई साथमा लिई बाम एकतालाई अगाडि बढाएका ओली नै बाम गठबन्धनले बहुमत ल्याएमा प्रधानमन्त्री हुने पक्का छ । उमेरले ६६ नाघिसकेका ओलीले झापाबाट ९ कक्षा पास गरेका थिए । पछि जेलमा बस्दा बस्दै आई ए पास गरेको भनिन्छ । उनले बीए प्रथम वर्षको परीक्षासमेत दिएका थिए ।

४. पुष्पकमल दाहल प्रचण्ड : माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डको उमेर पनि ६५ वर्ष नाघिसकेको छ । उनले पनि सरकारी सेवामा गएको भए स्वेच्छिक अवकाश पाइसक्थे ।

चितवनको रामपुरबाट कृषि प्राविधिकमा डिप्लोमा गरेका प्रचण्डले माओवादी जनयुद्ध सुरु गर्नु पूर्व ‘यूएसएड’ भन्ने अमेरिकी गैरसरकारी संस्थामा जागिर खाएका थिए । उनी परियोजनाका लागि जाजरकोट पनि पुगेका थिए । उनी पनि फेरी प्रधानमन्त्री बन्न इच्छुक छन् । प्रधानमन्त्री बन्नकै लागि उनले माओवादी केन्द्रलाई एमालेको पोल्टामा बिसाउन खोजेका हुन् ।

५. बाबुराम भट्टराई : नयाँ शक्ति पार्टीका संयोजक ६५ वर्षीय डा. बाबुराम भट्टराईले एक समय वाहवाही नै बटुलेका थिए । प्रचण्ड प्रधानमन्त्री हुँदा उनी अर्थमन्त्री भएका थिए । त्यसबेला उनलाई सफल अर्थमन्त्रीका रुपमा लिइएको थियो । अर्थमन्त्री हुँदा वाहवाही कमाएका डा. बाबुराम भट्टराईलाई आमजनताले प्रधानमन्त्री बन्ने शुभेच्छासमेत दिएका थिए । डा. भट्टराई प्रधानमन्त्री भए मुलुकको मोहरा फेरिने धेरैको विश्वास पनि थियो । समयक्रममा उनी प्रधानमन्त्रीसमेत बने । तर आफू प्रधानमन्त्री हुँदा उनले खासै राम्रो काम गर्न सकेनन् ।

बरु अर्थमन्त्री हुँदा पाएको वाहवाही पनि प्रधानमन्त्री बनेपछि घट्दै गयो । उनकै कार्यकालमा संविधान नै बनाउन नसकेर संविधानसभा विघटन भयो र निर्वाचन घोषणा गरियो । तर निर्वाचन पनि उनले गराउन सकेनन् । कांग्रेस र एमालेलाई बाहिर राखेर मधेसवादी दललाई मात्रै साथ लिएर सरकार बनाएकाले पनि उनी असफल भएका हुन् ।

माओवादी छाडेर वैकल्पिक शक्तिका रुपमा नयाँशक्ति पार्टी खोलेका डा. भट्टराईको सो पार्टीले केही गर्छ कि भन्ने धेरैको अपेक्षा थियो । तर अहिले उनी र उनको पार्टी घर न घाटको बन्दै गएको छ । धेरैले उनलाई छाडिसकेका छन् । निर्वाचन जित्न पनि उनलाई कांग्रेसको साथ चाहिएको छ । तर मौका मिलेको अवस्थामा उनी पुनः प्रधानमन्त्री बन्ने दाउमा छन् । तर, यसका लागि प्रतिनिधि सभा सदस्य बन्नै पर्छ । उनी गोरखा–१ बाट निर्वाचन लडेका छन् । तर सोही क्षेत्रमा माओवादी केन्द्रका नेता नारायणकाजी श्रेष्ठ पनि चुनावी मैदानमा रहेकाले जित्न सहज भने छैन ।

उनले भारतको जवाहरलाल नेहरु विश्व विद्यालयबाट आर्किटेक्ट मा विद्यावारिधी गरेका छन् ।

६. झलनाथ खनाल : नेकपा एमालेका नेता तथा पूर्व प्रधानमन्त्री झलनाथ खनाल अहिले ६८ वर्षका भए । उनले राजनीतिशास्त्रमा स्नातक गरेका छन् । नेपालका राजनेताहरुलाई बेलाबेलामा लाग्ने गरेको भ्रष्टाचारको आरोपबाट खनाल अहिलेम्म बच्ने गरेका छन् अर्थात उनलाई कहीँ कतै भ्रस्टाचारको आरोप लागेको छैन ।

खासै तडकभडक र चर्चामा नआउने भएकाले पनि खनाललाई सादा जीवन भएको नेता भनेर चर्चा गरिन्छ । कुनै समय प्रतिनिधिसभाका सांसदहरुमध्ये सबैभन्दा सुन्दर सांसदको उपाधी पाएका खनालको पनि अवकास हुने उमेर पुगिसकेको छ । तैपनि उनमा अझै एक न एक चोटी प्रधानमन्त्री हुने रहर भने जीवितै छ ।

माधवकुमार नेपाल : रौतहटको गौरमा जन्मिएका नेकपा एमालेका वरिष्ठ नेता एवं पूर्व प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाल पनि उमेरले केपी ओली भन्दा एक वर्षमात्रै कान्छा छन् । उनी ६५ वर्षका भए । उनमा फेरी प्रधानमन्त्री हुने चाहना देखिन्छ ।