पुष्कर शाह, विश्व साइकलयात्री

गाउँका साथीभाइहरुसँग रक्सीको मातमै उनले निर्णय बनाए– विश्व भ्रमण गर्ने । त्यो पनि साइकल चढेर ।’ वरिपरि रहेका साथीभाइहरु गलल्ल हाँसे । ‘यो विश्व डुल्छ रे ! त्यो पनि साइकल चढेर । हैन यसलाई साँच्चै नै छ्याङ लागेछ,’ साथी भाइले उनलाई उडाउनुसम्म उडाए ।

गाउँको भट्टी पसलमा बसेर छ्याङको तालमा साइकल यात्री पुष्कर शाहले २०५५ सालमा गरेको निर्णय हो यो । मदिराको मातमा मानिस पागलजस्तै हुन्छ भन्छन् । मनका बह पोख्छन् र साँचो कुरा बोल्छन् भन्छन् । पुष्करको हकमा त्यो साँचो थियो । वर्षौँदेखि मनमा साइकल चढेर विश्व घुम्ने भूत सवार भएको थियो उनमा । १२ को पढाइ सकिएपछि आमाले छोरोले जागिर खाएर टन्न पैसा कमाओस्, पैसा कमाएर काठमाडौंमा घर किनोस्, कार चढोस् भन्ने सपना राखेकी बुन्थिन् । तर, छोरोको सपना भने साइकल चढ्ने थियो । उनो कुरा सुनेर आमा विरक्त भइन् ।

तर, छोरोको हठ आमाले मेटाउन सकिनन् । एक वर्षपछिको मौनता र जिद्दी पछि बल्ल आमाबाट संसार घुम्ने लाइसेन्स पाए उनले । विश्व घुम्न आमाले दिइन् एक सय रुपैयाँ । यतिमा त जहाजमा पुछ्ने टिसुपेपर त नआउला, कसरी घुम्ने विश्व ? तर उनले हिम्मत हारेनन् । २०५५ सालमा उनी आमाले दिएको १०० रुपैयाँ बोकेर साइकल चढी विश्व घुम्ने सपना लिएर अघि हिँडे ।

एघार वर्षको अन्तरालमा उनले साइकलकै माध्यमबाट १५० वटा देश घुमे । यो एघार वर्षको संघर्ष र साहसलाई एक अन्तर्वार्तामा व्यक्त गर्न सकेनन् उनले । गरुन् पनि कसरी ? पधेँरोबाट घर फर्किदा त मानिसले कति कथा बनाउन सक्छ ? उनको त १५० वटा देश घुमेका अनुभव । त्यो पनि साइकलमा यात्रा गरेर ।

कहिले जंगलको यात्रा गर्नुपर्ने हुन्थ्यो त कहिले समुन्द्रको । उनीसँग ठूला ठूला रेष्टुराँमा खाना खाएको अनुभव पनि छन् । खाना नपाएर भोकै बसेको अनुभव पनि । स्टारबक्समा कफी खाएर रमाएका क्षण पनि छन्, पानीसम्म पनि पिउन नपाएर भौतारिएका अवस्था पनि । अपहरण भएर मृत्युका संघारमा जुधेका अनुभव पनि छन् भने विदेशी युवतीसँग यौनक्रिडा गरेका र डेटिङ गएका अनुभव पनि । एघार वर्षको अन्तरालमा एघारवटा विवाहका प्रस्ताव आएको उनी खुलस्त भएर बताउँछन् ।

यीनै अनुभवहरुका संघारलाई सबै शुभेच्छुक सामु ल्याउन त उनले किताबै निकाले, ‘संसारलाई साढे पाँच फन्को’ । कितावबाट राम्रै चर्चासँगै विवाद पनि बटुले, कितावमा पाठकहरुलाई छाडा र अश्लिल कथा पस्किएको भनेर । यसबारेमा प्रश्न गर्दा उनले खुलस्त भएर भने, ‘समाजमा यौनका कुरा लुकाइन्छ । म त्यो मान्यता राख्ने पक्षमा छैन । यात्रामा जे भएको थियो त्यही लेखिदिएको हुँ । ती कुनै काल्पनिक घटना होइनन् । ’

एघार वर्षपछि नेपाल फर्किदाँ र आफ्नो माटो टेक्दाका अनुभव उनी शब्दमा व्यक्त गर्न सक्दैनन् । यहाँ आएपछि उनलाई सम्मान गर्नेको भिड थियो । उनका अनुभव सुन्न चाहनेहरुको घुइँचो पनि उत्तिकै । दोलखा चरिकोटमा जन्मिएका उनको यो साहसले जो कोहीलाई पनि चकित बनाउँछ ।

उनी गाउँमा पुगेपछि फेरि त्यही भट्टीमा पुगे । जहाँ एघार वर्षअघि बसेर उनले संसार घुम्ने निर्णय तत्काल गरेका थिए । त्यो एघार वर्षको अवधीमा उनी थुप्रै अनुभवले निखारिएका थिए । देश विदेशमा थुप्रै नाम र ख्याती कमाइसकेका थिए । तर, भट्टी र साथीहरुको माहोल उही थियो । साथीहरु उही अवस्थामा रक्सीको मातमा हाँसिरहेका थिए । उनी आफूलाई पनि भन्ने गर्छन्, ‘म एक सामाजिक जड्याहाँ हुँ ।’ रक्सी खाने मामलामा कुनै बारलाई सौतेनी व्यवहार गरेका छैनन् उनले । भएको कुरा लुकाउँदैनन् र निर्धक्कले बोल्ने उनको बानी छ ।

puskar shah mount everest climber