दोस्रो पटक प्रधानमन्त्री बन्न सफल एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले पक्कै सोचेका थिए होलान् फेरि प्रधानमन्त्री बन्छु भनेर, किनकि उनले आफूलाई ‘प्रजातात्रिक शक्ति’ मान्ने कांग्रेसभित्रको हबिगत राम्रैसँग नियालिरहेका थिए । उता एमालेप्रति आस्था राख्ने र नराख्ने सबैले देउवाको अकर्मण्डयता राम्रैसँग केलाउँदै थिए । जसमा मलजल थपिदिएको थियो, माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको सत्तामोह र कांग्रेससँगको निकटताले । सामाजिक सञ्जालमा पनि प्रधानमन्त्रीमा एमाले अध्यक्ष ओलीले गरेका कामले निकै चर्चा पायो छिटफुट आलोचनाबाहेक ।

 

जसलाई ०७४ बैशाखमा सम्पन्न स्थानीय चुनावमा माओवादीसँग सहकार्य गर्दा पनि एमालेजति बन्न नसकेको कांग्रेसको दयनीय अवस्थाले पनि पुष्टि गर्छ । कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकार र देउवाको आफ्नै छविले पनि कांग्रेस चिप्लिएकै हो ।

 

पहिलोपटक ओली प्रधानमन्त्री हुँदा गरेका कार्यप्रति आपत्ति जनाएर होस् या ओलीको निर्णयप्रति शंका लागेर माओवादी समर्थनमा बनेको ओली सरकार अल्पमतमा प¥यो । अन्ततः ओली सिंहदरबारबाट बाहिरिए । उतिबेला एमालेलाई समर्थन गरी ओलीलाई प्रधानमन्त्री बन्न सघाएका माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल एकाएक कांग्रेसँगको गठजोडमा किन पुगे ? यसमा राजनीतिक विश्लेषक तथा माओवादीभित्रैका सदस्यले पनि केही हदसम्म कुरा नउठाएका भने होइनन् ।

 

०७३ असारमा प्रधानमन्त्रीबाट बहिर्गमन हुँदा ओली प्रचण्डप्रति निकै रुष्ट थिए । आफूलाई सहयोग गर्न छाडेर कांग्रेसको ‘पुच्छर’ किन बन्न गएका होलान् प्रचण्ड भनी ओलीले अभिव्यक्तिसमेत दिएका थिए ।

 

कांग्रेससँग नौ–नौ महिनामा प्रधानमन्त्री बाँड्ने सहमतिअनुसार प्रधानमन्त्री बनेका प्रचण्डप्रति कटाक्ष गर्दै ओलीले प्रचण्डले आफूलाई किन र के कारणले देखिसक्नु भएन यसप्रति केही थाहा नभएको र ‘मित्रको फाटेको मन सिलाउन धेरै प्रयत्न’ गरेको बताएका थिए ।

 

त्यसो त ओली प्रधानमन्त्रीका रुपमा रहँदा माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले केही महिना अघिदेखि नै आफ्नै पार्टी सम्मिलित ओली सरकार ढाल्ने चेतावनी दिँदै आएका थिए । त्यसमा केही राजनीतिक विश्लेषकले भारतसँगको सम्बन्ध नै मुख्य कारक मानेका थिए । तर, माओवादी केन्द्रका सदस्यहरुले भने ओली आफ्नै तरिकाले हिँडेका र उनले दुईदलीय समर्थनलाई लत्याएका कारण ओलीप्रति वितृष्णा फैलिएकाले समर्थन त्याग्नुपरेको बताए ।

 

अबको सम्बन्ध

२९ महिनापछि पुनः ओली–प्रचण्ड एक ठाउँमा उभिनुमा ‘भेडा भेडासँग, बाख्रा बाख्रासँग’ भनी टिप्पणी गरेका पूर्वप्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले यसलाई खासै चासो दिन नहुने र यो सम्बन्ध केही पलको लागि मात्र भएको बताएका थिए ।

 

दुई वाम दल मिलेर प्रतिनिधि तथा प्रदेशसभा चुनावमा कांग्रेसलाई नराम्री पछारेको यो गठबन्धन साँच्चै एक भएर कालान्तरमा पनि सँगै रहला त ? पार्टी एकीकरणमा हस्ताक्षरपछि यो फेरि उत्सुकताको विषय बनको छ ।

 

अबका दिनमा दुई दलका शीर्ष नेतृत्वको पदीय भागबन्डा र यसका भ्रातृ संगठनले के मूर्त रुप पाउलान् ? कहिले राजनीतिमा कोही कसैको अधीनमा र कता जोडिने भन्ने विषयमा टुंगो नहुने बताउँदै आएका माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डको प्रवृत्तिले ओली सरकालाई काममा सहजता ल्याउला ? यो पनि संशयकै विषय बनेको छ ।

 

दुबै ‘फस्टम्यान’

ओली र प्रचण्डको ‘केमेस्ट्री’ जसरी मिल्दैआएको छ, द्धन्द्धात्मक सम्बन्ध पनि उत्तिकै छ । उनीहरु दुबैको राजनीतिक चरित्र ‘फस्टम्यान’ बन्ने नै हो । ३ दशकभन्दा बढी निरन्तर प्रमुख बनेर पार्टी चलाउँदैआएका प्रचण्ड र अध्यक्ष नभए पनि आफ्नो ‘गुट’ चलाउँदै प्रभाव जमाउँदैआएका ओली ‘एकले अर्कोलाई माइनस गर्ने’ बाटोतिर लम्किनसक्छन् ।

 

मोहन वैद्य, बाबुराम भट्टराई जस्ता नेतालाई समेत एक ठाउँमा राखेर निरन्तर नेतृत्व गरे प्रचण्डले । त्यस्तै ओलीले आफ्नो कट्टर विरोधी वामदेव गौतमलाई आफ्नो ‘लाईन’मा ल्याए ।

 

यसले के देखाउँछ भने प्रचण्ड र ओली फेरि पनि एकीकृत पार्टीभित्र आआफ्नो प्रभाव र प्रभुत्व जमाउन नै केन्द्रित हुनेछन् । जसले गर्दा व्यक्तित्वको टकराव पक्कै देखिनेछ । अन्ततः एकीकृत पार्टी प्रचण्ड र ओलीको ‘गुट’ को खिचातानीमा अल्झिनेछ ।

 

यसैले पनि दुई नेताकै कारण एकीकृत पार्टी प्रारम्भदेखि नै धरापको बाटोमा छ । जुनसुकै बेला चुँडिनसक्छ । जुन दिन प्रचण्ड वा ओलीले आफू कमजोर महसुश गर्छन् त्यही बेलादेखि यसभित्र खिचातानीको अर्को अध्याय सुरु हुनेछ वा एकता भंग हुनेछ ।