आफ्नै जहाज दुर्घटनामा परे आदित्य, पाँच महिनामा तेस्रो विमान दुर्घटना, ५३ जनाको ज्यान गयो
हुम्लाको खार्पुनाथमा बुधबार भएको मकालु एयरको कार्गो जहाज दुर्घटनामा क्याप्टेन किरण भट्टराई र को–पाइलट आदित्यनाथ नेपालको मृत्यु भएको छ । बिहान सुर्खेतबाट हुम्लाको सिमिकोट विमानस्थलका लागि उडेको जहाजमा दुईजना मात्रै थिए ।
बुधबारको दुर्घटनासहित पछिल्लो पाँच महिनामा नेपालमा तीनवटा विमान दुर्घटनामा परिसकेका छन् । जसमा ५३ जनाले ज्यान गुमाएका छन् ।
यसअघि २८ फागुन ०७४ मा त्रिभुवन विमानस्थलभित्रै बंगलादेशबाट आएको युएस बंगला एयरको जहाज दुर्घटनामा चालक दलका चार सदस्यसहित ५१ जनाको ज्यान गएको थियो ।
६ वैशाखमा फेरि अर्को जहाज दुर्घटना त्रिभुवन विमानस्थलभित्रै भयो । काठमाडौंबाट मलेसिया उड्न तयार जहाज ओभररन हुँदा धावनमार्ग छोडेर चिप्लिन पुग्यो । भाग्यवश यो दुर्घटनामा मानवीय क्षति भने भएन ।
सन् २०१८ को सुरुवाती महिनामै लगातार जहाज दुर्घटना भएपछि नेपालको हवाई उडानको सुरक्षाबारे अन्तर्राष्ट्रिय चासो बढेको छ । सन् २०१७ मा एउटा मात्र जहाज दुर्घटनामा परेको थियो भने दुईजनाले ज्यान गुमाएका थिए । २७ मे २०१७ मा गोमा एयरको जहाज लुक्का विमानस्थलमा अवतरणका क्रममा दुर्घटनामा पर्दा दुई पाइलटको मृत्यु भएको थियो । उक्त कार्गो जहाज दुर्घटनामा एयर होस्टेस भने जोगिएकी थिइन् ।
आफ्नै जहाज दुर्घटनामा परे आदित्य
मकालु एयरको आधिकारिक वेबसाइटका अनुसार दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका कोपाइलट आदित्यनाथ नेपाल मकालु एयरका प्रबन्ध–निर्देशक पनि थिए । उनी मकालु एयरका कार्यकारी अध्यक्ष क्याप्टेन फिजियोनाथ नेपालीका एक्ला छोरा थिए ।
३० वर्षीय आदित्यले अमेरिकाबाट पाइलट कोर्स गरेका थिए । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका अनुसार आदित्यले सन् २०१३ सेप्टेम्बरमा पाइलट लाइसेन्स लिएका थिए । उनीस“ग १ हजार ७९५ घन्टा जहाज उडाएको अनुभव थियो ।
भट्टराई अनुभवी पाइलट
वरिष्ठ क्याप्टेन किरण भट्टराई भने अनुभवी पाइलट थिए । ५४ वर्षीय भट्टराईले पनि अमेरिकाबाटै पाइलट कोर्स गरेका थिए । दुई दशक नेपाली आकाशमा जहाज उडाएका उनी मकालुमा आबद्ध भएको एक वर्ष मात्रै भएको थियो ।
उनीसँग नेपाल एयरलाइन्सदेखि बुद्ध तथा सीता एयरलाइन्सको जहाज उडाएको अनुभव थियो । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका अनुसार भट्टाईले बुधबार दुर्घटनामा पर्नुअघिसम्म ६ हजार ५९८ घन्टा जहाज उडाएका थिए ।
जाँचबुझ आयोग गठन
यसैबीच सरकारले मकालुको जहाज दुर्घटनाको कारण पत्ता लगाउन चार सदस्यीय जाँचबुझ आयोग गठन गरेको छ । नागरिक उड्डयर प्राधिकरणका पूर्वमहानिर्देशक त्रिरत्न मानन्धरको अध्यक्षतामा गठित आयोगमा बुद्ध एयरका वरिष्ठ इन्जिनियर उपेन्द्र लाल श्रेष्ठ र नेपाल वायुसेवा निगमका बरिष्ठ क्याप्टेन गोपाल बिष्ट सदस्य छन् । पर्यटन तथा नारिक उड्डयन मन्त्रालयका सहसचिव बुद्धिसागर लामिछाने सदस्य सचिव छन् । मन्त्रिस्तरीय निर्णयमा गठन भएको आयोगलाई जतिसक्दो छिटो प्रतिवेदन बुझाउन निर्देशन दिइएको छ । भविश्यमा यस्ता दुर्घटना हुन नदिन अपनाउनुपर्ने सतर्कतालगायत सुरक्षा सिफारिस गर्न पनि भनिएको छ ।
दुई वर्षमा तीन सिंगल इन्जिन जहाज दुर्घटना
८ अप्रिल २०१६ मा कालिकोटको चिलखायामा काष्ठमण्डप एयरको जहाज दुर्घटना भएयताको दुई वर्षमा तीनवटा सिंगल इन्जिन जहाज दुर्घटनामा परेका छन् । काष्ठमण्डपको जहाज दुर्घटनामा दुई पाइलटको ज्यान गए पनि ९ यात्रुको सकुसल उद्धार गरिएको थियो । त्यसपछि सरकारले सिंगल इन्जिन जहाजबाट यात्रु ओसार्न प्रतिबन्ध नै लगायो ।
२४ सेप्टेम्बर २०१६ मा मकालु एयरकै सिंगल इन्जिन जहाज हुम्लाको हेल्दुङ खोलामा दुर्घटनाग्रस्त भयो । कार्गो उडानका क्रममा रहेको यस दुर्घटनामा भने दुई पाइलट बचेका थिए । बुधबार फेरि तेस्रो सिंगल इन्जिन जहाज दुर्घटनामा प-यो । मकालुसँग अझै दुई सिंगल इन्जिन जहाज छन् । यी जहाजले सामान मात्र ओसार्न पाउँछन् ।
गोठालाले देखे दुर्घटना
जहाज दुर्घटना सुरुमा भेडा गोठालाले देखेका थिए । बाजुराबाट भेडा लिएर हुम्ला आउँदै गरेका लामा रावलले दुर्घटना देखेका थिए । ‘आकाशमा दुई–तीन फन्को लगायो, त्यसपछि भुज भन्ने ठाउँमा बस्न खोज्दा दुर्घटना भयो,’ उनले सुनाए, ‘दुर्घटना भएपछि म मान्छे होलान् भन्दै उद्धार गर्न घटनास्थलतर्फ लागेँ ।
जानकारी गराउन धेरैलाई फोन गर्दा पनि लागेन । अन्ततः अंकल देवराज रावललाई फोन लाग्यो । अनि जानकारी गराएँ ।’ जहाज हराएको सूचना पाउनेबित्तिकै नेपाल प्रहरी र नेपाली सेनाका टोली खोजीमा खटिएका थिए ।
मकालुको विमान उडेको १५ मिनेटमै सम्पर्कविहीन
सुर्खेत विमानस्थलबाट सिमिकोटका लागि बुधबार बिहान ६ः१२ बजे उडेको मकालु एयरको ९एनएजेयू जहाज उडेको १५ मिनेटमै टावरस“ग सम्बन्धविच्छेद भएको थियो । त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलस्थित उद्धार समन्वय केन्द्रका अनुसार उक्त जहाजको अन्तिम सम्पर्क ६ः२७ मिनेटमा नेपालगन्ज टावरसँग भएको थियो ।
६ः५५ मा सिमिकोटमा अवतरण गर्नुपर्ने थियो । तर, जहाज हराएको झन्डै ३ घन्टापछि हुम्लाको खार्पुनाथ गाउँपालिकास्थित बाहुनखर्कमा दुर्घटना भएको अवस्थामा भेटियो । जहाजको खोजीमा सिमिकोटमा रहेका माउन्टेन एयरका दुई र काठमाडौंबाट गएको नेपाली सेनाको एक हेलिकोप्टर खटिएका थिए ।
मकालु एयर विमान दुर्घटना हुम्ला आदित्यनाथ
