भान्छा नै औषधालय, घरमै सहज उपचार
–आयुर्वेदकर्मी बिन्दुप्रसाद गुरागाइँ ।
काठमाडौं । सबैलाई थाह नहुन सक्छ भान्छा नै औषधालय हो भन्ने । भान्छामा सजिलैसँग उपलब्ध हुने विभिन्न प्रकारका मसला तथा खाद्य पदार्थले औषधिको काम गरिरहेको हुन्छ । केही मसला र तिनको औषधीय गुण यस्ता छन्ः
१) अदुवा : अरुचि, अपच, दुखाई कम गर्ने र रुघाखोकी ।
२) अलैँची : अरुचि, वमन, मुखरोग, श्वाप्रश्वास रोग र वेदनाहार ।
३) ज्वानो : अजीर्ण, ग्यास्ट्रिक, कब्जियत, अपच र सुत्केरी रोगहरू ।
४) टिमुर : मुखरोग, अजीर्ण, अपच, मुखमा आउने दुर्गन्ध आदि ।
५) धनियाँ : अरुचि, अजीर्ण, वमन, अतिसार, उष्णता (गर्मी) र दुखाई कम गर्ने ।
६) पुदिना (बाबरी) : अजीर्ण, शूलहार, उच्च रक्तचाप, वमन र श्वास रोग आदि ।
७) मरिच : अजीर्ण, श्वास रोग चर्म (छालासम्बन्धी) रोग आदि ।
८) लसुन : अजीर्ण, वाथ रोग, रुघारोकी र दुखाई कम गर्ने ।
९) ल्वाङ : दाँत दुखेको, मुख रोग, अम्लपित्त र श्वास रोग आदि ।
१०) सुकुमेल : मुख रोग, श्वास रोग, अरुचि र दुर्बलता आदि ।
११) प्याज : अरुचि, वमन, खाना पचाउने र झाडा पखाला आदि ।
१२) जिरा : घाँटी दुखेको, निमोनिया, अरुचि, ज्वरो र पिसाबसम्बन्धी रोग ।
घरमै सहज उपचार आयुर्वेदकर्मी बिन्दुप्रसाद गुरागाइँ भान्छा नै औषधाल