यौवन– वशमा छैन वासना फूलको के दोष ?परस्परका प्रतीक हुन् यौवन र फूल  । एउटा समय हुन्छ मानिस मादक बन्छ  ।

चित्त परागचेतनामा डुब्छ । फूलको जस्तै वशमा हुँदैन यौवनको वासना ! मान्छेले उसलाई युवा देख्छ । 
जब यौवन र यौन वयल खेल्न थाल्छन् शरीरमा कामका काँढा उम्रिन्छन् । मस्तिष्कमा वासनाको वायु मडारिन थाल्छ । कामुकता बढ्छ– तिमी ठान्छौ म युवा हुँ ! 
तर कामुकता यौवन र यौनसँग सम्बन्धित छ, युवासँग हैन । एउटा शरीर यौन र यौवनको घर मात्र भयो भने त्यो शरीरलाई युवा भनिदैन । शारीरिक आकार, आकृति, रचना र संरचनमा फरक हुनु यौवन हुन हो, युवा हुनु हैन । 
यद्यपि उपनिषद् (कठोपनिषद्) ले शरीरलाई धेरै माथि राखेको छ । भन्छ— शरीर माध्यम खलु 
धर्मसाधनम् ! शरीरलाई धर्मको माध्यम र साधन मानिएको छ । धर्मलाई कर्म र कर्तव्यका रूपमा हेरिएको छ । स्वस्थ शरीर पहिलो सुख मानेको छ । 
यौवन अर्थात् जवानी ! त्यही उपनिषद्अनुसार यौवनको अर्थ यतिमा मात्र सीमित छैन । स्वस्थ जीवन र चेतनाको नाउँ हो यौवन । यौवन काया – यौवन विचार !
एउटा समय हुन्छ, जुन समयमा निडरताले जन्म लिन्छ तर अनुशासनको मृत्यु हुन्छु । उग्रचेतनाको समय ! मानिस ठान्छ— सबै जान्दछु, सबै बुझ्छु । जे गर्न पनि सक्छु । जे गरे पनि हुन्छ । सबैभन्दा बलियो देखिन चाहन्छ, हिन्दी सिनेमाको हिरोजस्तो । ऊ ठान्छु म युवा हुँ– तर हैन, हुँदै हैन । 
जवानीको विकार मात्र हो, उग्रउत्तेजना ! उग्रउत्तेजना हैन उत्प्रेरणा हो, युवा । युवा हुन जवानी शरीरमा मात्र हैन, सोचमा हुनुपर्छ । छातीमा हैन, मस्तिष्कमा हुनुपर्छ । अनुहारमा हैन, चेतनामा हुनुपर्छ । शरीर र चित्तमात्र रत भएर हुँदैन मस्तिष्क र चेत पनि रत हुनुपर्छ । 
पराग र पालुवाजस्तै हुन् चित्त र चेतना ! पराग हराउँदै जान्छ, पालुवा बढ्दै जान्छ । युवा– पराग हैन, पालुवा हो । चित्तको आयतन सानो हुन्छ । चेतना र आकाश उस्तै हुन् । युवा चित्त हैन, चेतना हो । 
यौवन बिनानिम्तारु पाहुना हो तिम्रो शरीरको । आफैं आउँछ–आफैं जान्छ । तर युवा जन्माउनुपर्छ । काया हैन, कर्म हो युवा ।